De laatste tijd heeft trainer/adviseur Nicole Pikkemaat van het expertiseteam Arbeid & Gezondheid veel vragen gekregen over het MTO (medewerkerstevredenheidsonderzoek). De redenen zijn divers:
- Er zijn signalen van ongewenst gedrag;
- De OR heeft het op de agenda gezet en/of;
- Het is een regelmatig terugkerend onderzoek in de organisatie.
Verdiepende RI&E PSA
Goed om te weten is dat werkgevers verplicht zijn om alle risico’s op het gebied van veiligheid, gezondheid en psychosociale arbeidsbelasting te inventariseren en te evalueren. Als er risico’s zijn op het vlak van psychosociale arbeidsbelasting (PSA) binnen je organisatie, dan moet je een verdiepende RI&E PSA uitvoeren. Met PSA wordt in de Arbowet gedoeld op de factoren:
- Werkdruk
- Agressie en geweld
- Pesten
- Seksuele intimidatie
- Discriminatie
Als we kijken naar de landelijke cijfers, dan speelt PSA overal. Het komt erop neer dat iedere organisatie een verdiepende RI&E PSA moet doen. Dit kan eventueel ook (deels) ingevuld worden in de vorm van een medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO). Je hoeft van de Arbowet geen dubbel werk te doen, maar let wel op dat er voldaan wordt aan de eisen van de Arbowet- en regelgeving. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat het zo concreet mogelijk wordt waar de PSA vandaan komt (= stressbronnen in beeld). Oorzaken als bezuinigingen of een hoge werkdruk zijn te globaal en ook moet je aandacht geven aan aspecten als discriminatie en pesten.
De kerndeskundigen
Nicole wil benadrukken dat een RI&E altijd getoetst moet worden door een gecertificeerde arbodeskundige. De Arbowet noemt dat een kerndeskundige. De kerndeskundige beoordeelt onder meer of de RI&E volledig, actueel en betrouwbaar is en geeft advies voor de aanpak van de risico’s. In de Arbowet worden de volgende vier kerndeskundigen genoemd: arbeidshygiënist, hogere veiligheidskundige, arbeid- en organisatiedeskundige (A&O) en de bedrijfsarts. De RI&E PSA moet sinds de invoering van de nieuwe toetsingseisen in 2022 specifiek getoetst worden door de A&O-deskundige. Nicole raadt aan om de A&O-deskundige al bij aanvang van de RI&E te betrekken. Dan weet je van te voren of je op de goede weg bent. Ook kun je ervoor kiezen om (delen van) de RI&E uit te besteden aan de A&O-deskundige.
Als we kijken naar wat er speelt in Nederland qua verzuim (veel werkdruk-gerelateerde klachten), beroepsziekten (een groot aandeel psychische aandoeningen) en ongewenst gedrag (volg de media en lees bijvoorbeeld eens Pesten op kantoor komt nog vaak voor, werkplek voor veel mensen een kwelling), dan hebben we nog veel werk te doen op het gebied van psychosociale arbeidsbelasting. Door goed werk te maken van de RI&E PSA – al dan niet in de vorm van een sluitende MTO – werk je aan een goede basis voor beleid gericht op het voorkomen van PSA-risico’s.
En daar is iedereen, heel Nederland, bij gebaat!
Terug naar de praktijkvoorbeelden
