Wet overgang van onderneming in faillissement
Het wetsvoorstel Consultatie Wet overgang van onderneming in faillissement (internetconsultatie.nl) | Overheid.nl wil de positie van werknemers in faillissement verbeteren, met name bij een “overgang van een onderneming” (doorstart) in faillissement en regelt een nieuw adviesrecht van de OR, artikel 25 lid 7 WOR.
SBI Formaat ziet daarbij graag garanties voor voldoende faciliteiten voor de OR om dit adviesrecht optimaal te kunnen benutten.
Reactie SBI Formaat op het Wetsvoorstel overgang van onderneming in faillissement
SBI Formaat ondersteunt van harte de doelstelling om bij een overgang van een tot de faillissementsboedel behorende onderneming, de belangen van werknemers goed te borgen met onder meer het uitbreiden van het WOR-adviesrecht van de ondernemingsraad en de verplichting aan de opkoper om in beginsel alle werknemers mee over te nemen.
Continuering van een (deel van de) onderneming met behoud van werkgelegenheid is een groot maatschappelijk goed en past binnen de corporate governance-opvattingen over duurzaamheid en waardecreatie van ondernemingen op de langere termijn. Van bestuur en toezicht van zowel vervreemder als verkrijger bij overgang van onderneming – ook in faillissement – mag verwacht worden dat zij hiervoor expliciet aandacht hebben.
Voorstellen ter aanvulling of verduidelijking
Voor het overige hebben wij de hierna volgende voorstellen wat onzes inziens bijdraagt aan het verhelderen van de bedoeling van het wetsontwerp waar het gaat om de betrokkenheid van de medezeggenschap.
Beroepsrecht
Wij vinden het van belang dat vanwege het uitsluiten in artikel 25 lid 7 WOR (zie blauwe blok) van het beroepsrecht van de ondernemingsraad bij de Ondernemingskamer, er een verwijzing komt naar de mogelijkheid van het hoger beroep bij de rechtbank volgens artikel 67 lid 1 Faillissementswet tegen een beslissing van de rechter-commissaris en daarvoor een aanpassing in de Wet op de ondernemingsraden (WOR) op te nemen, zie hierna.
7. In afwijking van de voorgaande leden wordt de ondernemingsraad door de curator, bedoeld in artikel 68, eerste lid, Faillissementswet, in de gelegenheid gesteld overeenkomstig het tweede en derde lid, het vierde lid, eerste volzin, en het vijfde lid advies uit te brengen over elk besluit als bedoeld in het eerste lid dat door hem wordt voorgenomen in het kader van een voortzetting van de onderneming in faillissement of in het kader van een overdracht van de zeggenschap over de onderneming of een onderdeel daarvan in faillissement. De ondernemingsraad krijgt daartoe de gelegenheid binnen een door de curator te bepalen termijn. Deze termijn is in ieder geval niet korter dan drie dagen. Het vierde lid, tweede volzin, en het zesde lid van dit artikel en de artikelen 26 en 36, tweede, derde en vijfde lid, zijn niet van toepassing.
Wet op de ondernemingsraden (WOR)
Artikel 25 WOR
Het wetsontwerp voorziet in het adviesrecht van de OR in een nieuw artikel 25 lid 7 WOR. Daarbij zien wij graag de volgende randvoorwaarden in het tekstvoorstel opgenomen en aan artikel 25 lid 7 het volgende toe te voegen:
“De curator draagt er zorg voor dat de leden van de ondernemingsraad:
– geheel vrijgesteld worden van hun normale werkzaamheden gedurende deze 3-dagentermijn;
– zij desgewenst betrokken vakbonden kunnen raadplegen;
– de ondernemingsraad kan beschikken over een toereikend budget voor het inschakelen van een externe deskundige.”
Dit budget komt onzes inziens bij een geslaagde doorstart van (een deel van) de onderneming voor rekening van de verkrijger. Mislukt de doorstart, dan worden deze kosten onderdeel van de boedelschuld.
Artikel 26 WOR
Een nieuw lid 10 toe te voegen met de volgende tekst:
“Dit artikel is niet van toepassing op een besluit als bedoeld in artikel 25, zevende lid. De rechtercommissaris deelt zijn besluit onverwijld mee aan de OR of de PVT. De OR of PVT kan in geval de beslissing van de rechter-commissaris afwijkt van het advies van de OR binnen een termijn van vijf dagen beroep instellen bij de rechtbank. Tegen de beslissing van de rechtbank staat geen hoger beroep open.”
Met in de tekst artikel 25 lid 7 WOR een verwijzing naar 26 lid 10 WOR.
Voorstel tot aanvulling op nieuw artikel 176a lid 2 Faillissementswet
Om de rechter-commissaris het nodige in handen te geven bij zijn beoordeling of een verhoor of behoorlijke oproeping van de ondernemingsraad vereist is, is het wenselijk om de volgende aanvulling te regelen:
“De curator voegt een kopie van het OR-advies als bijlage bij zijn aanvraag om toestemming aan de rechter-commissaris. Bij ontbreken hiervan, neemt de rechter-commissaris de aanvraag niet eerder in behandeling dan na ontvangst van deze kopie, of ontvangst van een schriftelijke verklaring van de ondernemingsraad dat deze afziet van het afgeven van advies.”
En sluiten wij aan bij het gestelde door de vakbonden:
a) Ook het besluit om geen doorstart te onderzoeken maar direct tot liquidatie van de onderneming in faillissement over te gaan WOR-adviesplichtig te maken, en in de MvT op te nemen dat de ondernemer, die beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming of een belangrijk onderdeel daarvan overweegt, verplicht is daarover advies te vragen aan de OR, met bijvoorbeeld verwijzing naar het stroomschema van de SER (Insolventieprocedures en toepasselijke medezeggenschapsrechten (ser.nl)).
b) De procedure met meer waarborgen te omgeven door het oprichten van een gespecialiseerde Kamer met daarin ook arbeidsrechtelijke (en medezeggenschap) expertise. En/of een mede in het arbeids- en medezeggenschapsrecht gespecialiseerd landelijk team van rechters-commissarissen en juridisch ondersteuners uit alle rechtbanken, zoals bij de Wet homologatie onderhands akkoord.
Voorts zou een mede door arbeidsrechtdeskundigen opgesteld uniform toetsingskader behulpzaam kunnen zijn voor de beslissingen van de rechter-commissaris.
Schuldeiserscommissie
Wij doen het voorstel tot aanpassing van artikel 74 en artikel 75 van de Faillissementswet aangaande de samenstelling van de schuldeiserscommissie. Dat deze – bij perspectief op doorstart of overname – ten minste één zetel beschikbaar heeft voor een lid van het medezeggenschapsorgaan of bij ontbreken daarvan een werknemer of een vertegenwoordiger van een vakbond.
SBI Formaat
SBI Formaat is in Nederland het grootste trainings- en adviesbureau dat hoofdzakelijk werkt in opdracht van medezeggenschapsorganen en in toenemende mate ook HR en bestuurders ondersteunt op het thema medezeggenschap.
Wij richten ons daarnaast op Arbeidsverhoudingen en Governance. Wij onderhouden goede relaties met vakbonden CNV en FNV en werkgeversorganisaties AWVN en VNO NCW en zijn tevens partner van de Alliantie Medezeggenschap en Governance.
SBI Formaat is onderdeel van Stichting SBI en aangesloten bij het netwerk van SDG Houses.
Steunpunt Governance SBI Formaat
E: steunpuntgovernance@sbiformaat.nl | T: 0343 473 367