Bij het lijstenstelsel wordt de toewijzing van de zetels door de kiesdeler bepaald
Toepassing van de kiesdeler en verdeling van zetels bij het lijstenstelsel.
Een voorbeeld:
OR-verkiezingen in een bedrijf met 1300 medewerkers. Er zijn 15 zetels te verdelen. Er worden vijf lijsten ingediend:
- Lijst 1 FNV : 10 kandidaten
- Lijst 2 CNV: 5 kandidaten
- Lijst 3 Vrije lijst: 5 kandidaten
- Lijst 4 Jansen: 1 kandidaat
- Lijst 5 Vrolijk: 4 kandidaten
Bij de verkiezingen worden 800 geldige stemmen uitgebracht. Het aantal stemmen per lijst was:
- FNV 370
- CNV 140
- Vrije lijst 80
- Jansen 20
- Vrolijk 190
De kiesdeler
De kiesdeler is het aantal geldige stemmen gedeeld door het aantal te verdelen zetels, 800 : 15 = 53,33
De zetelverdeling
Elke lijst krijgt in eerste instantie zoveel zetels als het aantal keren dat de kiesdeler is gehaald. En heeft een lijst vaak nog een aantal ‘reststemmen‘ over dat niet genoeg is voor een (volgende) zetel. Er blijven ook vaak een paar ‘restzetels‘ over die nog niet aan een lijst kunnen worden toegewezen.
- FNV 370 : 53,33 = 6 zetels en 50 reststemmen
- CNV 140 : 53,33 = 2 zetels en 33 reststemmen
- Vrije lijst 80 : 53,33 = 1 zetel en 27 reststemmen
- Jansen geen zetels; niet de kiesdeler gehaald/ 20 reststemmen
- Vrolijk 190 : 53,33 = 3 zetels en 30 reststemmen.
Op deze wijze kunnen 12 zetels worden toegewezen; er blijven 3 restzetels over.
Deze restzetels worden toegewezen aan de lijsten met de meeste reststemmen: 1 zetel aan de FNV, 1 zetel aan CNV en 1 zetel aan de lijst Vrolijk. In het OR Reglement kan nog worden bepaald dat restzetels niet kunnen toevallen aan een lijst die niet meer dan (bijvoorbeeld) tweederde van de kiesdeler haalt.
De uitslag
- FNV 7 zetels
- CNV 3 zetels
- Vrije lijst 1 zetel
- Jansen geen zetels
- Vrolijk 4 zetels
Toewijzing zetels aan kandidaten
De zetels worden toegewezen aan kandidaten in volgorde waarop zij op de lijst voorkomen. In het OR Reglement kan worden bepaald dat een kandidaat op basis van ‘voorkeursstemmen’ kan worden verkozen, als een kandidaat persoonlijk ten minste (bijvoorbeeld) tweederde van de kiesdeler haalt.
E-learning: succesvolle OR-verkiezingen
Wie gaan de verkiezingen organiseren? Zijn er wijzigingen in het reglement nodig? Wat voor soort kandidaten zoekt de OR? In deze e-learning nemen wij deze vragen stapsgewijs door. Bij elke stap horen praktische vragen om met de OR te bespreken. Met deze e-learning doe je voorwerk voor de verkiezingen. Je kunt deze training op je eigen tempo doorlopen.
Meer weten? Volg dan de e-learning succesvolle verkiezingen.
Ondernemingsraad oprichten
Hoe richt ik een OR op? Veel organisaties worstelen met deze vraag. Wij kunnen jou helpen met alle facetten van het oprichten van een OR; van het samenstellen van de oprichtingscommissie tot het uitvoeren van de basistraining.
