Werktijden - SBI Formaat

Werktijden: continu aan verandering onderhevig

Een grote groep mensen heeft onregelmatige werktijden en werkt soms of regelmatig ’s nachts. Voor veel medewerkers blijft het werk bijna altijd doorgaan. Denk daarbij aan bereikbaarheidsdiensten, maar ook het reageren op e-mails en telefoontjes in de avond of op je vrije dag. In een aantal Cao’s is daarom het recht op onbereikbaarheid opgenomen. Nieuwe ontwikkelingen als het hybride werken leveren veel op, maar vervagen ook de grens tussen werk en privé. Werktijden zijn voortdurend aan het veranderen.

De OR heeft conform de WOR, artikel 27, lid 1b instemmingsrecht op een vaststelling, wijziging of intrekking van een arbeids- en rusttijdenregeling of een vakantieregeling. Voorbeelden waar het om kan gaan, zijn:

Afschalen van de ploegendienst (bijvoorbeeld van een 3-ploegendienst naar een 2-ploegendienst);
Uitbreiding van de ploegendienst (bijvoorbeeld van een 3-ploegendienst naar een 5-ploegendienst);
Inplannen van meer kortere diensten;
Vervangen van bepaalde vaste diensten door consignatiediensten;
Overstap naar vormen van zelfroosteren;
Meer mogelijkheden voor thuiswerken en afspraken over bereikbaar moeten zijn.

Rol van de OR/VGWM-commissie bij werktijden

Een verandering van werktijden heeft vaak veel impact op medewerkers, bijvoorbeeld wat betreft de thuissituatie en de werkbeleving. Ook kan het gaan om financiële consequenties. Van belang dus voor de OR om op deze bovenstaande zaken te letten bij een instemmingsaanvraag. En let bijvoorbeeld ook op:

Hebben medewerkers voldoende inspraak (gehad)?
Moet/is er voldoende rekening gehouden met specifieke werkzaamheden, bijvoorbeeld werk in extreme warmte of kou?
Voldoen de (nieuwe) tijden aan de Arbeidstijdenwet (ATW) en de CAO?

Voldoen aan de ATW wil niet zeggen dat alle arborisico’s opgelost zijn. Het thema werktijden moet ook onderdeel uitmaken van de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E). Veranderingen van werktijden kunnen nadelige gevolgen hebben voor de arbeidsomstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan: meer alleen werken, een hogere werkdruk of het niet meer ‘waterdicht’ zijn van de bedrijfshulpverlening (BHV). En idealiter werk je toe naar gezonde werktijden. Daarmee draag je bij aan de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Ook op de RI&E en het beleid inzake duurzame inzetbaarheid geldt het instemmingsrecht.

Expertiseteam Arbeid & Gezondheid

Gezonde werktijden zijn belangrijk voor de hele organisatie en alle medewerkers. Medewerkers willen graag een gezond werkklimaat, goede arbeidsomstandigheden en een veilige omgeving. Om gezondheid en welbevinden van de medewerkers in de organisatie te vergroten heb je de juiste kennis en een effectieve aanpak nodig. Het expertiseteam Arbeid & Gezondheid helpt jou daar graag bij!