Er zijn diverse verlofregelingen. OR ziet toe op naleving hiervan.
De Wet Arbeid en Zorg biedt werknemers in Nederland de wettelijke basis om werk en zorgverplichtingen in de privésfeer beter te kunnen combineren. De werkgever kan bij CAO, of als er geen CAO is in een schriftelijke overeenkomst met OR of PVT, ten gunste of ten ongunste afwijken van bepaalde delen van de wet.
De Wet arbeid en zorg is sinds 1 december 2001 van kracht en vernieuwd per 1 juni 2005 en 1 januari 2006. De wet biedt werknemers (ook met een publiekrechtelijke aanstelling) in Nederland de wettelijke basis om werk en zorgverplichtingen in de privésfeer beter te kunnen combineren. De wet bevat een samenhangend systeem van bestaande en nieuwe verlofregelingen alsmede de financiering daarvan. Vaak zijn in de CAO verlofregelingen opgenomen die een verruiming van de wettelijke regelingen inhouden. Op sommige onderdelen kan bij CAO ook ten nadele van de wet worden afgeweken. Als er geen CAO is, kan de werkgever in een schriftelijke overeenkomst met OR of PVT ten gunste of ten ongunste afwijken van bepaalde delen van de wet.
De Wet arbeid en zorg kan worden onderverdeeld in een aantal afzonderlijke, op elkaar afgestemde, regelingen en fiscale faciliteiten:
- Kortdurend zorgverlof. Werknemers hebben per 12 maanden recht op maximaal 10 dagen zorgverlof per jaar (deeltijdwerkers twee maal de wekelijkse arbeidsduur). De werkgever is verplicht tenminste 70% van het loon door te betalen. Over het recht op verlof, de duur en de betaling mag bij CAO of overeenstemming met OR of PVT worden afgeweken.
- Calamiteitenverlof. Kortdurend betaald verlof om in onvoorziene situaties de nodige voorzieningen te treffen. Hiervan mag bij CAO of overeenstemming met OR of PVT worden afgeweken.
- Adoptieverlof. Beide adoptieouders hebben recht op maximaal 4 aaneengesloten weken betaald adoptieverlof. De betaling bestaat uit een uitkering via UWV Werkbedrijf.
- Kraamverlof. De partner heeft recht op eenmaal het aantal werkuren per week betaald kraamverlof. Per 1 juli 2020 kunnen partners maximaal 5 weken (5 keer het aantal werkuren per week) aanvullend geboorteverlof opnemen. Tijdens het verlof krijgt de partner geen salaris, maar een uitkering van het UWV.
- Ouderschapsverlof. Dit verlofrecht, 26 maal de wekelijkse arbeidsduur op te nemen per week voor maximaal de helft van het aantal wekelijkse contracturen, verwerven ouders als zij tenminste 1 jaar in dienst zijn bij de huidige werkgever en de verzorging hebben over een kind onder de 8 jaar. Ouderschapsverlof is onbetaald verlof, maar in sommige CAO’s is betaald verlof opgenomen. Alleen bij CAO kunnen er op onderdelen van dit recht ten nadele van de werknemer worden afgeweken.
- Langdurend zorgverlof. Werknemers hebben recht op onbetaald langdurend zorgverlof als zij tijdelijk hulp bieden aan een partner, kind of ouder die levensbedreigend ziek is. Per 12 maanden mag maximaal 6 maal de wekelijkse arbeidsduur opgenomen worden. Dit kan alleen per week worden opgenomen en voor ten hoogste de helft van het aantal wekelijkse contracturen. Hiervan mag bij CAO of een afspraak met de OR of PVT worden afgeweken.
Meer informatie
Op de website van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kunt u meer informatie vinden over de diverse verlofregelingen.
Rol OR
Volgens artikel 28 van de WOR dient de OR er op toe te zien dat deze wet wordt nageleefd en op een juiste wijze binnen de organisatie wordt toegepast. Wanneer een bedrijfseigenregeling over verlofsparen wordt ingevoerd heeft de OR instemmingsrecht op grond van artikel 27 1b WOR.
HR en arbeidsvoorwaarden
Een breed terrein waar de OR veel invloed op kan uitoefenen is ‘HR en arbeidsvoorwaarden’. Via onze trainingen en advies op maat kunnen wij jullie ondersteunen in het opzetten en het beoordelen van het beleid en de diverse regelingen. Leer de belangrijkste aspecten kennen en geef richting aan de rol van de OR.
Bekijk hier de trainingen voor HR en arbeidsvoorwaarden!
Invloed op werktijden
Veranderende arbeidstijden; de OR heeft veel invloed. Lange werkdagen, bereikbaarheidsdiensten, rusttijden, overwerk en onregelmatige werktijden. Daarnaast zorgen nieuwe ontwikkelingen, zoals hybride werken, dat de grens tussen werk en privé vervaagt. Na de training ‘Invloed op werktijden’ kan jij, met de OR, gezonde werktijden stimuleren?
