De OR-verkiezingen in kaart gebracht aan de hand van een tijdschema
Hier staat een voorbeeld tijdschema, gebaseerd op de verkiezingsprocedure zoals deze beschreven wordt in het SER voorbeeldreglement. Met tips voor een levendige verkiezingscampagne.
De verkiezingsprocedure zoals deze beschreven wordt in het SER voorbeeldreglement is uitgangspunt voor dit tijdschema. De verkiezingsprocedure in het eigen OR-reglement kan hiervan afwijken en kan de OR mogelijk ook een kortere of langere termijn regelen.
1. 13 weken voor de verkiezingsdatum
- Datum en tijdstip(pen) van de verkiezingen vaststellen door de OR (in overleg met de ondernemer)
- Deze bekendmaken aan ondernemer, de medewerkers en de betrokken vakbonden
- Meedelen wanneer de kandidaatstelling start voor betrokken vakbonden en overige kandidaatstellingen
- Sluitingsdatum kandidaatstelling aan betrokken vakbonden bekendmaken
- Gedurende 1 week: mogelijkheid bezwaar aan te tekenen bij de OR tegen datum en tijdstip van de verkiezingen.
PR-tip: Maak gebruik van Intranet en plaats interne blogberichten. Hang op alle afdelingen en op centrale plekken posters op of verspreid een (digitale) nieuwsbrief met informatie over de ondernemingsraad. Met bijvoorbeeld interviews met OR-leden over de afgelopen OR-periode. Presenteer de informatie luchtig met foto’s of cartoons.
2. 9 weken voor de verkiezingsdatum
- De OR maakt bekend dat de lijst met de “in de onderneming werkzame personen” die op de verkiezingsdatum kiesgerechtigd, respectievelijk verkiesbaar zijn (op grond van de wet en het bepaalde in het OR Reglement) door de OR is opgesteld en ter inzage ligt.
- Gedurende 1 week: mogelijkheid bezwaar aan te tekenen tegen deze lijst
PR-tip: Hang een tijdbalk of (digitale) klok op centrale plekken in het bedrijf en/of op Intranet, met de belangrijke data en maak duidelijk waar het verkiezingstraject nu is aangeland.. Bijvoorbeeld: “Je hebt nog drie weken om jezelf of je via je vakbond kandidaat te stellen”. En als de mogelijkheden er zijn, maak gebruik van e-mail, Intranet en interne blogs.
3. 6 weken voor de verkiezingsdatum
- Uiterste datum voor de vakbonden om kandidaten voor te dragen, of wel hun kandidatenlijst in te dienen
- In het OR Reglement kan de ondernemingsraad ook een gelijktijdige kandidaatstelling regelen voor vakbonden en overige kandidaten (WOR artikel 9 lid 2a en 2b), wat kan betekenen dat de totale termijn van 13 weken wordt ingekort.
PR-tip: Zet de tijdbalk/klok een stapje verder. Bijvoorbeeld: “Collega’s die geen lid zijn van een vakbond die kandidaten heeft gesteld, hebben nog drie weken om zich kandidaat te stellen.” Zie voor nadere uitleg over het verschil in kandidaatstelling tussen vakbonden en overige “in de onderneming werkzame personen” ons artikel over Kiesstelsels. Medewerkers die vakbondslid zijn hebben een keuze of zij zich wel of niet via hun vakbond kandidaat laten stelen.
4. 5 weken voor de verkiezingsdatum
- De OR maakt bekend welke vakbonden kandidaten hebben voorgedragen
- Kiesgerechtigde medewerkers (geen lid zijnde van een vakbond die kandidaten heeft voorgedragen), kunnen nu zichzelf of een ander (met passief kiesrecht) voordragen; een kandidaat met passief kiesrecht die lid is van een vakbond, maar die niet op kandidatenlijst van zijn vakbond staat, moet worden voorgedragen door een kiesgerechtigde collega die geen lid is van een vakbond die een kandidatenlijst heeft ingediend
- Nogmaals bekendmaken sluitingsdatum kandidaatstelling voor deze ‘vrije’ kandidaten (uiterlijk 3 weken voor de verkiezingsdatum).
PR-tip: Roep verkiesbare collega’s op om zich kandidaat te stellen. Dit kan in de tijdbalk/klok of met een poster of een schriftelijke of digitale oproep of benader collega’s persoonlijk.
5. 3 weken voor de verkiezingsdatum
- Uiterste datum voor de kiesgerechtigde medewerkers (geen lid zijnde van een vakbond die kandidaten heeft gesteld) om zichzelf of andere kandidaten (met passief kiesrecht) voor te dragen
- De OR controleert de geldigheid van de ingediende kandidatenlijsten
- Indiener(s) van een ongeldige kandidatenlijst krijgt één week de tijd om deze te corrigeren en opnieuw in te leveren.
PR-tip: Maak bekend hoeveel collega’s zich al kandidaat hebben gesteld (maar nog niet bekend maken wie dat zijn). Zet de tijdbalk/klok een stapje vooruit. Bijvoorbeeld: Over één week worden de kandidaten(lijsten) (met de namen) bekend gemaakt.
6. 2 weken voor de verkiezingsdatum
- De OR maakt de kandidatenlijsten aan de in de onderneming werkzame personen bekend
- Gedurende 1 week: mogelijkheid bezwaar aan te tekenen tegen de geldigheid van een kandidatenlijst
- Wanneer evenveel of minder kandidaten zijn gesteld als het aantal beschikbare OR-zetels, zijn verkiezingen niet nodig en worden de kandidaten ‘automatisch’ als verkozen OR-lid beschouwd voor de nieuwe OR
- Bij meer kandidaten dan OR-zetels: oproepkaarten (met stemvolmacht) versturen.
PR-tip: Maak een verkiezingsspecial (als je de middelen hebt, bijv. met een magazine of glossy of digitaal) waarin de kandidaten (met foto) zich presenteren. Bijvoorbeeld met hun mening over de vraag “Wat wil ik in de OR in de komende periode bereiken en/of waar wil ik mij vooral voor inzetten?”
7. Verkiezingsweek
- Verkiezingen. Deze vervallen wanneer het aantal kandidaten niet groter is dan het aantal beschikbare OR-zetels
PR-tip: Zorg op de verkiezingsdag voor veel aandacht. Middels posters, slingers, gebruik van geluidsinstallatie met muziek. Plaats de stembureaus op een zichtbare plek. Hou een score bij “Er hebben al …. collega’s hun stem uitgebracht. Jij ook?” En als de stemming digitaal plaatsvindt: informatie op Intranet, per mail, een pop-up met muziekje zodra medewerkers inloggen, ….
- De OR maakt de verkiezingsuitslag bekend in de onderneming en aan de vakbonden die kandidaten hebben gesteld. Vanaf dit moment kan de nieuwe OR als verkozen worden beschouwd.
PR-tip: Maak hiervan een feestelijke (online) bijeenkomst voor directie en alle medewerkers.
8. Tot een week na de bekendmaking van de uitslag
- Mogelijkheid bezwaar te maken tegen de uitslag
Overdracht en cursus
Tot slot:
1. Zorg voor overdracht van de oude naar de nieuwe OR (daarvoor is de – korte – termijn bedoeld die ligt tussen het formeel aftreden van de oude OR en formeel aantreden van de nieuwe OR).
2. Plan de eerste gezamenlijke maatwerk OR-cursus kort daarna voor een vliegende start.
E-learning: succesvolle OR-verkiezingen
Wie gaan de verkiezingen organiseren? Zijn er wijzigingen in het reglement nodig? Wat voor soort kandidaten zoekt de OR? In deze e-learning nemen wij deze vragen stapsgewijs door. Bij elke stap horen praktische vragen om met de OR te bespreken. Met deze e-learning doe je voorwerk voor de verkiezingen. Je kunt deze training op je eigen tempo doorlopen.
Meer weten? Volg dan de e-learning succesvolle verkiezingen.
Ondernemingsraad oprichten
Hoe richt ik een OR op? Veel organisaties worstelen met deze vraag. Wij kunnen jou helpen met alle facetten van het oprichten van een OR; van het samenstellen van de oprichtingscommissie tot het uitvoeren van de basistraining.
