De rechtspositie van OR-leden
De ondernemer mag OR-leden niet belemmeren in hun gewone werk of promotiekansen. Ook mag een OR-lid niet ontslagen worden, alleen om het feit dat hij in de ondernemingsraad zit.
Wettelijke bescherming
Er zijn wettelijke maatregelen om te voorkomen dat OR-leden hun mening niet durven geven als die niet strookt met het standpunt van de directie. Artikel 21 WOR regelt de bescherming van OR-leden tegen ‘benadeling’ en artikel 7:670 e.v. van het Burgerlijk Wetboek regelt het ontslagverbod en de ontslagbescherming. Deze wettelijke bepalingen zijn onder meer ook van toepassing op leden van de COR of GOR en op PVT-leden.
Ondernemingsovereenkomst
Maken OR en ondernemer extra afspraken over de rechtsbescherming van OR-leden, dan kunnen zij deze opnemen in een ondernemingsovereenkomst.
Bescherming tegen benadeling
Artikel 21 van de WOR biedt bescherming tegen benadeling. Dit geldt voor:
- Initiatiefnemers voor oprichting OR
- Personen die kandidaat staan of hebben gestaan voor de OR
- Leden en voormalig leden van de OR en eventuele plaatsvervangers
- Commissieleden en voormalig leden van OR-commissies
- De ambtelijk secretaris
Ontslagverbod
Het Burgerlijk Wetboek (7:670 lid 4 en lid 10, 7:670a, 670b, 681 lid 1b) regelt een ontslagverbod voor:
- OR-leden en plaatsvervangers
- COR-leden
- GOR-leden
- Leden van vaste commissies en voorbereidingscommissies van de OR, COR en GOR en leden van onderdeelcommissies
- PVT leden
- Ambtelijk secretaris van de OR of PVT
- Personen die op een kandidatenlijst voor de OR of PVT hebben gestaan
- Personen die korter dan twee jaar geleden lid zijn geweest van de OR, COR, GOR of PVT
- Personen die korten dan twee jaar geleden lid zijn geweest van een commissie van de OR, COR, GOR of PVT.
Uitzondering op het ontslagverbod
Het ontslagverbod geldt niet voor:
- OR-leden en commissieleden die geen arbeidsovereenkomst hebben met de ondernemer (personen die op grond van artikel 1, lid 3a of artikel 6, lid 4 van de WOR bij het OR-werk zijn betrokken)
- OR-leden en commissieleden met een arbeidsovereenkomst die van rechtswege eindigt (een tijdelijk contract)
- Opzegging waarmee de betrokkene schriftelijk instemt
- Opzegging tijdens proeftijd
- Opzegging wegens het beëindigen van de werkzaamheden van de onderneming
- Opzegging wegens een dringende reden (ontslag op staande voet)
- Opzegging tijdens faillissement
- Opzegging wegens bereiken pensioengerechtigde leeftijd, mits niet gerelateerd aan activiteiten voor de medezeggenschap
- Vervallen van de arbeidsplaats over een toekomstige periode van ten minste 26 weken bezien, om bedrijfseconomische redenen en betrokkene is reeds 26 weken of langer werkzaam
- Verzoek aan kantonrechter om de arbeidsovereenkomst wegens wanprestatie betrokkene te ontbinden, mits niet gerelateerd aan activiteiten voor de medezeggenschap (tenzij het belang van de betrokkene ontbinding rechtvaardigt).
Beëindiging arbeidsovereenkomst vernietigbaar
Wanneer de werkgever in strijd met het ontslagverbod toch de arbeidsovereenkomst beëindigt, is dit vernietigbaar. De betrokkene dient dan binnen twee maanden de kantonrechter te verzoeken de opzegging te vernietigen of verzoeken om een billijke vergoeding. De kantonrechter zal moeten nagaan of het ontslag (geen) verband houdt met activiteiten voor de medezeggenschap.
Ambtenaren
Voor medewerkers met een publiekrechtelijke aanstelling (ambtenaren) is de ontslagbescherming vastgelegd in de voor hen geldende publiekrechtelijke ontslagbepalingen. De bescherming tegen benadeling conform artikel 21 WOR is ook voor overheidspersoneel van toepassing.
De OR Advieslijn
Heb jij vragen over de medezeggenschap of het werk van de ondernemingsraad. Maak dan gebruik van de OR-advieslijn. Onze adviseurs staan voor jullie klaar om met jullie mee te denken over hoe jullie je rol inhoud en positieve invloed kunnen geven.
Meer informatie over de OR Advieslijn
Rechtspositie OR leden
Welke uitspraken zijn er over het onderwerp rechtspositie OR-leden? Rechtspositie OR-leden inzake: benadeling bij ontslag OR-lid, benadeling mislopen bonus, benadeling OR-lid schorsing, benadeling secretaris, non-actiefstelling OR-lid, OR-Vz toegang geweigerd, tekenbevoegdheid OR eigen scholingscontract.
