OR-verkiezingen
-kandidaatstelling, inrichting verkiezingen, vaststelling uitslag
De totstandkoming van de OR kan alleen via verkiezingen. In het (voorlopig) OR-reglement staan de regels in de verkiezingsprocedure.
Een OR bestaat uit leden die door de “in de onderneming werkzame personen”, rechtstreeks uit hun midden worden gekozen (WOR artikel 6 lid 1). In artikel 9, 10, 11 en 12 van de WOR staan nadere regels over de OR-verkiezingen.
De OR regelt in zijn reglement onder meer de kandidaatstelling, het kiesstelsel, de inrichting van de verkiezingen, de vaststelling van de uitslag en de vervulling van tussentijdse vacatures (WOR artikel 10). Deze regels mogen niet in strijd zijn met de WOR.
Voorschriften
De WOR bepaalt over de OR-verkiezingen het volgende:
- De verkiezing van de leden van de ondernemingsraad gebeurt via geheime schriftelijke stemming (WOR artikel 9 lid 1). Door technologische ontwikkelingen (en waar de wettekst nog niet in voorziet) staat een betrouwbare digitale tool die een geheime stemming mogelijk maakt, een “goede toepassing van de wet” niet in de weg.
- Voor de verkiezingen worden kandidatenlijsten ingediend. Dit geldt zowel voor het personenstelsel als voor het lijstenstelsel. Een betrokken vakbond kan een kandidatenlijst indienen en ook één of meer kiesgerechtigde medewerkers die géén lid is/zijn van een vakbond die een kandidatenlijst heeft ingediend (WOR artikel 9.2).
- Kiesgerechtigd zijn medewerkers die ten minste drie maanden in de onderneming werkzaam zijn. Dit is het actieve kiesrecht. Om verkiesbaar te zijn, het passieve kiesrecht geldt dezelfde in diensttijdtermijn van drie maanden.
- In de onderneming werkzame personen zijn personen die:
a. een arbeidsovereenkomst of een publiekrechtelijke rechtelijke aanstelling hebben met/bij de ondernemer,
b. of langer dan 15 maanden met een uitzendovereenkomst in de onderneming werkzaam zijn (WOR artikel 1 lid 2 en 3); deze categorie “personen” heeft het actief en passief kiesrecht na 18 maanden. - Het OR-reglement regelt ook het vaststellen van de uitslag van de verkiezingen (WOR artikel 10). Het ligt in de rede dat de verkiezingsuitslag ook het aantal stemmen dat op iedere kandidaat is uitgebracht vermeld. De kiezers hebben er recht op te weten in hoeverre hun stem heeft bijgedragen aan de samenstelling van de nieuw gekozen OR en te kunnen checken wie van de overgebleven kandidaten (de ‘reservekandidaten’) als eerste in aanmerking komt om een vacante zetel in te vullen als er een OR-lid tussentijds opstapt.
Andere groepen
De ondernemer (en namens hem de WOR-bestuurder) en de OR kunnen, als dit bevorderlijk is voor een goede toepassing van de wet, afspreken om andere groepen (flexibele) werknemers ook te rekenen tot de in de onderneming werkzame personen (WOR artikel 6 lid 4). Bijvoorbeeld vrijwilligers, gedetacheerden, of uitzendkrachten die korter dan 15 maanden in het bedrijf of in de organisatie werken.
Kiesstelsel
Er zijn verschillende kiesstelsels mogelijk. Vóór de start van de verkiezingsprocedure moet in het OR-reglement vastgesteld zijn volgens welk kiesstelsel de OR-verkiezingen zullen plaatsvinden.
Commissie
De OR is verantwoordelijk voor de OR-verkiezingen en kan hiervoor ook een OR-(verkiezings-)commissie instellen. Bij de eerste oprichting van een OR is de ondernemer verantwoordelijk voor het organiseren van de verkiezingen. De ondernemer kan deze werkzaamheden ook overdragen, bijvoorbeeld aan een door hem in te stellen oprichtingswerkgroep.
Ondernemingsraad oprichten
Hoe richt ik een OR op? Veel organisaties worstelen met deze vraag. Wij kunnen jou helpen met alle facetten van het oprichten van een OR; van het samenstellen van de oprichtingscommissie tot het uitvoeren van de basistraining.
E-learning: succesvolle OR-verkiezingen
Wie gaan de verkiezingen organiseren? Zijn er wijzigingen in het reglement nodig? Wat voor soort kandidaten zoekt de OR? In deze e-learning nemen wij deze vragen stapsgewijs door. Bij elke stap horen praktische vragen om met de OR te bespreken. Met deze e-learning doe je voorwerk voor de verkiezingen. Je kunt deze training op je eigen tempo doorlopen.
Meer weten? Volg dan de e-learning succesvolle verkiezingen.
