OR-budget: voordelen en nadelen
Wanneer de OR een eigen budget heeft kan hij vrij beschikken over het afgesproken bedrag. Dat is handig, maar er zitten ook nadelen aan.
Toestemming nodig van de directie
Artikel 22 van de WOR bepaalt dat de ondernemer de kosten van het OR-werk betaalt, “voorzover noodzakelijk voor de vervulling van zijn taak”. Heel strikt bezien betekent dit dat de OR elke uitgave aan de ondernemer moet voorleggen en deze beoordeelt of dit voor het OR-werk nodig is. In de praktijk zullen ondernemingsraden bij kleinere uitgaven meestal achteraf kunnen declareren. De OR kan de directie ook verzoeken een OR-budget ter beschikking te stellen, zodat niet voor iedere (kleine) uitgave de toestemming van de directie nodig is. Weigert de directie op dit verzoek in te gaan, dan heeft de OR geen mogelijkheid een budget af te dwingen. Weigert de directie bepaalde kosten te betalen, dan kan de ondernemingsraad naar de kantonrechter stappen om te laten beoordelen of de kosten noodzakelijk zijn.
Voor kleine uitgaven
Een OR-budget kan handig zijn voor kleine (onvoorziene) uitgaven, zoals reiskosten, consumpties, aanschaf van vakliteratuur of, als het bedrijf zelf geen voorziening heeft, het huren van een zaaltje voor een OR-vergadering of achterbanraadpleging. De kosten die voortvloeien uit artikel 17 en artikel 18 eerste lid van de WOR horen niet thuis in het OR-budget. Het gaat daarbij om OR-faciliteiten en het doorbetalen van het salaris bij onderbreking van het werk voor OR-activiteiten. Wil de OR met de bestuurder een OR-budget afspreken waarin (ook) de scholingskosten staan opgenomen, dan zal een goede kostenraming gemaakt moeten worden. De ondernemingsraad zal dan geen al te krap budget moeten afspreken, want hij mag zonder de uitdrukkelijke toestemming van de bestuurder namelijk geen kosten meer maken als het budget “op” is. Alleen als de bestuurder instemt, kan de OR “extra” uitgaven doen.
Onderhandelen met directie
Er is geen duidelijke richtlijn te geven voor een gangbaar bedrag voor het OR-budget. De OR moet hierover onderhandelen met de ondernemer. De ondernemer moet in de begroting van de onderneming sowieso een voorziening treffen voor het OR-werk. De ondernemingsraad kan daarvoor zelf een begroting indienen bij de directie, echter met dien verstande dat het hier geen OR-budget betreft. Het OR-budget kan op basis van die begroting worden opgesteld.
Nadelen OR-budget
Wanneer de OR akkoord gaat met het voorgestelde OR-budget, mag dit budget niet zondermeer worden overschreden. Hiervoor heeft de OR de toestemming van de ondernemer nodig. Wanneer de ondernemer in dat geval weigert, kan de ondernemingsraad niet naar de kantonrechter stappen om een beslissing te vragen.
Kosten extern deskundige
Wil de OR bij het onderhandelen over de hoogte van het OR-budget de eventuele kosten van het inschakelen van een extern deskundige meenemen, dan is dit mogelijk. De OR behoeft vervolgens de ondernemer hierover niet meer in te lichten of toestemming te vragen. Van belang is dat het moeilijk kan zijn deze kosten in te schatten. Een te lage inschatting kan betekenen dat de OR onvoldoende budget heeft en geen deskundige kan inschakelen, tenzij hij daarvoor uitdrukkelijke toestemming krijgt van de bestuurder.