Wanneer een onderneming niet in staat is aan de financiële verplichtingen te voldoen, kan uitstel (surseance) van betaling worden gevraagd bij de rechtbank. De rechter wijst een bewindvoerder aan. De OR heeft geen adviesrecht over het aanvragen van surséance (of faillissement). Wel moet de bewindvoerder – of als het faillissement is uitgesproken, de curator – advies aan de OR vragen als hij besluiten neemt als bedoeld in artikel 25 lid 1 WOR.
Bewindvoerder
Gedurende de surseance heeft de ondernemer geen vrije beschikking en geen vrij beheer over het vermogen. De ondernemer is afhankelijk van een door de rechter te benoemen bewindvoerder. Deze bewindvoerder kan beschouwd worden als de bestuurder in de zin van de WOR. Over de besluiten die de bewindvoerder wil nemen behoudt de OR alle bevoegdheden. De bewindvoerder zal dus advies moeten vragen aan de OR over bijvoorbeeld het aantrekken van een belangrijk krediet, over sluiting of afslanking van het bedrijf of een deel daarvan, of over de verkoop van (delen van) de onderneming. Wel zal de OR in die situatie vaak snel moeten adviseren en in zijn advies er rekening mee moeten houden dat de ondernemer in ernstige financiële moeilijkheden verkeert.
Aanvragen faillissement
Surseance is bedoeld om het bedrijf een adempauze te geven om een oplossing voor de financiële problemen te zoeken. Lukt dit niet dan wordt bij de rechter faillissement aangevraagd en stelt de rechter een curator aan. Ook bij het aanvragen van faillissement heeft de OR geen adviesrecht. De OR kan wel na de faillietverklaring als belanghebbende op grond van de faillissementswet (art. 10) verzet aantekenen tegen de faillietverklaring. Dit moet binnen acht dagen na de uitspraak gebeuren, d.m.v. het indienen van een verzoekschrift bij de griffie van het rechtscollege dat de faillietverklaring heeft uitgesproken.
Adviesrecht OR
Bij een faillissement verliest de ondernemer het volledige beheer en de volledige beschikking over het vermogen. Dit is geregeld in de faillissementswet. Een door de rechtbank aan te stellen curator is belast met het beheer en de beschikking van de failliete boedel. Ook bij faillissement moet de curator advies aan de OR vragen als hij besluiten neemt als bedoeld in artikel 25 lid 1 van de WOR. Onder artikel 25 lid 1 staat ‘faillissement’ niet als onderwerp opgesomd, echter artikel 25 lid 1c regelt het adviesrecht van de OR inzake een besluit tot beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming, bij een belangrijke inkrimping van de onderneming (25 1d WOR), bij overdracht van de zeggenschap van (een deel van) de onderneming (25 1a WOR).
Doorstart
Soms is sprake van een voortzetting of een doostart van (een deel van) de onderneming. Vaak wil een koper pas overgaan tot overname van de onderneming na faillissement. Tijdens faillissement kan een koper bedrijfsmiddelen die hij interessant vindt overnemen, zonder dat hij verplicht is (alle) werknemers in dienst te nemen. Ook kwam tot voor kort de ‘methode pre-pack’ voor waarbij een rechter meewerkt aan het benoemen van een zogenoemde stille bewindvoerder, die een langere periode de tijd krijgt om te onderzoeken of een doorstart of overname mogelijk is zonder dat belanghebbenden (schuldeisers) daarvan op de hoogte zijn. De Hoge Raad heeft echter in een uitspraak (juni 2017) bepaald dat de OR het adviesrecht toekomt bij besluiten van de curator gericht op een (gedeeltelijke) voortzetting of doorstart van de onderneming en daarbij het vooruitzicht bestaat dat arbeidsplaatsen worden behouden. De HR vindt overigens niet in alle gevallen dat de WOR verenigbaar is met een faillissement. De curator mag afwijken van de formele vereisten uit artikel 25 lid 2 tot en met lid 6 WOR “als de omstandigheden dit vergen”.
Overgang van onderneming
Uit een uitspraak van het Europese Hof van Justitie omstreeks dezelfde tijd (juni 2017) blijkt dat de regels die werknemers beschermen bij een overgang van onderneming ook gelden als een doorstart beoogd wordt, waar (doorgaans) de procedure van een pre-pack aan vooraf is gegaan.
Faillissement en surseance
Jurisprudentie m.b.t. faillissement & surseance en de rol van de OR inzake adviesrecht bij surseance en adviesrecht bij een doorstart. Lees de gerechtelijke uitspraken hier m.b.t de rol van de OR bij faillissement/surseance.
Lees hier de gerechtelijke uitspraken:
Wij kunnen jou helpen
Soms word je geconfronteerd met complexe materie of met onderwerpen waar je niet in thuis bent. De gespecialiseerde organisatie adviseurs van SBI Formaat kunnen jou daarmee helpen. Wij schakelen de adviseur in die gespecialiseerd is in het thema wat bij jullie speelt en ontwerpen een aanpak die aansluit bij de voorliggende situatie. Van reorganisatie, organisatieverandering, fusie, overname, HR, governance naar financieel en strategisch beleid. Ons organisatieadvies is gedegen en effectief. Daar kun je verder mee!
Wil jij deskundig organisatieadvies? Klik hier:
