Wat is de positie van de OR bij het benoemen van een bestuurder?
De OR heeft adviesrecht bij een voorgenomen besluit tot benoeming (of ontslag) van een WOR-bestuurder (de directeur/overlegpartner van de OR). Voor medewerkers en OR is de persoon en functie van de bestuurder van groot belang, daar deze het bedrijfsbeleid, de werksfeer en het medezeggenschapsoverleg binnen de onderneming bepaalt.
Na advies van de OR neemt de ondernemer zijn besluit. Tegen het genomen benoemingsbesluit kan de OR geen beroep instellen.
Adviesrecht zonder beroepsprocedure
Artikel 30 WOR regelt het adviesrecht van de OR bij een besluit tot benoeming of ontslag van een bestuurder. Hierbij zijn ook artikel 25 lid 4 en de eerste twee zinnen van lid 5 WOR van toepassing. Na advies van de ondernemingsraad kan de ondernemer een besluit nemen. Nadat het besluit schriftelijk is meegedeeld aan de OR, hoeft de ondernemer geen opschortingstermijn in acht te nemen als zijn besluit niet overeenkomt met het advies van de OR. Evenmin heeft de OR de mogelijkheid om in beroep te gaan bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof in Amsterdam.
Invloed OR
De ondernemer moet de OR tijdig om advies vragen, zodat het OR-advies nog van wezenlijke invloed kan zijn op het te nemen besluit. Bij de benoeming van een nieuwe bestuurder is die invloed “wezenlijk” als de OR kan adviseren over bijvoorbeeld de profielschets van de nieuwe bestuurder en na een eigen gesprek met meerdere kandidaten.
Daarbij is bijvoorbeeld een belangrijk selectiecriterium welke visie de kandidaat heeft op medezeggenschap en hoe hij/zij de OR betrekt bij de interne besluitvorming of wat de kandidaat verwacht van de samenwerking met de OR.
Wordt de OR pas betrokken bij de laatst overgebleven kandidaat dan is de invloed op het besluit beduidend minder “wezenlijk”, want de ondernemer heeft zijn keuze dan al gemaakt. Wordt verzuimd om de OR (tijdig) om advies te vragen, dan kan de OR nog overwegen om zich te wenden tot de kantonrechter met het verzoek te beslissen over de rechtmatigheid van het besluit.
Wie is bestuurder?
Volgens artikel 1 van de WOR is bestuurder: “degene die alleen dan wel samen met anderen in een onderneming rechtstreeks de hoogste zeggenschap uitoefent bij de leiding van de arbeid”. Bij de dagelijks leiding van de werkorganisatie heeft de bestuurder dus niemand meer boven zich. Bij de overheid zijn een minister, burgemeester, wethouder géén bestuurder in de zin van de WOR, maar veelal is dat de hoogste leidinggevend ambtenaar. Bij een meerhoofdige directie of raad van bestuur die niet aan elkaar ondergeschikt zijn, geldt het adviesrecht voor alle leden. Het adviesrecht is ook van toepassing op een besluit tot het tijdelijk aanstellen van een (interim) bestuurder.
Wie benoemt de bestuurder?
Meestal staat in de statuten welke procedure gevolgd moet worden bij benoeming of ontslag van bestuurders. Deze bevoegdheid kan liggen bij:
- de algemene vergadering van aandeelhouders of de raad van commissarissen (RvC) van een naamloze vennootschap of besloten vennootschap;
- de algemene ledenvergadering (ALV) of het bestuur van een vereniging;
- het bestuur (RvB) of de raad van toezicht (RvT) van een stichting;
- de Kroon, de minister, de gemeenteraad bij de overheid.
Wijziging bevoegdheden bestuurder
Wanneer tegelijkertijd een wijziging in de verdeling van bevoegdheden plaatsvindt (bijvoorbeeld van een éénhoofdige naar een meerhoofdige directie of andersom, of van een directie naar een raad van bestuur, is er ook sprake van adviesrecht op grond van artikel 25 lid 1e, waarbij wel een beroepsprocedure bij de Ondernemingskamer openstaat.
Bestuurder en medezeggenschap
Goede medezeggenschap in jouw organisatie vergt een bepaalde investering. Medezeggenschap is (ook) waardevol voor jou als bestuurder. Waar jij als bestuurder het algemeen organisatiebelang inbrengt, legt de medezeggenschap (daarnaast) extra nadruk op het werknemersbelang en brengt het deskundigheid en informatie van de ‘werkvloer’ met zich mee. Een goede samenwerking is van belang, deze samenwerking vraagt om een goede verhouding en goede afspraken tussen de bestuurder en de medezeggenschap. Komt uit het overleg met de medezeggenschap niet wat je ervan had verwacht?
De OR-advieslijn
Heb je vragen over de medezeggenschap of het werk van de ondernemingsraad? Maak dan gebruik van de OR-advieslijn. Onze adviseurs staan voor jullie klaar om met jullie mee te denken over hoe jullie je rol inhoud en positieve invloed kunnen geven.