Blog

Het begint als een mooie romance…. Twee organisaties, al dan niet op zoek om samen verder te gaan. De directeuren komen elkaar tegen op een bijeenkomst waar wordt uitgewisseld met welke uitdagingen de organisaties te maken hebben. Wellicht een idee om eens verder te onderzoeken of de organisaties iets aan elkaar hebben? De eerste date is een feit.
De stappen die ondernomen worden voor een fusie zijn te vergelijken met het ontstaan van een romance of misschien ook een verstandshuwelijk. Deze metafoor kan je helpen om de stappen in het proces helder te krijgen. Wanneer je als medezeggenschap bij een dergelijk traject betrokken bent in je organisatie, zul je de stappen wel herkennen.

Verliefd

In de eerste ‘dates’ is er vooral de vraag: wat vinden we leuk aan elkaar en is dit de moeite waard om verder te onderzoeken? Deze gesprekken vinden vaak op directieniveau plaats en op het niveau van de toezichthouders: de Raad van Commissarissen of de Raad van Toezicht. Als ondernemingsraad of medewerkers heb je hier vaak geen weet van. Indien er voldoende aanknopingspunten zijn om verder te gaan dan volgt de verloving.

Verloofd

Bij de volgende stap wordt afgesproken dat beide partijen voorlopig alleen naar elkaar kijken of er een match is. Dit wordt vaak vastgelegd in een intentieovereenkomst, zeg maar de verlovingsring. In de overeenkomst wordt afgesproken dat er verder onderzoek wordt gedaan, bijvoorbeeld een marktonderzoek of een boekenonderzoek. Er kan ook met andere belanghebbenden, de stakeholders, worden gesproken of dit een goed idee is.

Wat is de rol van de ondernemingsraad (OR)? De OR mag adviseren, soms is het zelfs een voorwaarde in de intentieovereenkomst dat de OR positief adviseert. Je zou het kunnen vergelijken met de beste vrienden van het paar. Zij zijn al vroeg op de hoogte van de ontwikkelingen, zoals het ook bij de medezeggenschap hoort. Hun mening is erg belangrijk, soms zelfs doorslaggevend als zij adviseren. Maar beslissen? Dat is er niet bij.

Getrouwd

Als eenmaal het besluit is gevallen dat er getrouwd gaat worden, dan moeten er eerst nog wat zaken geregeld worden zoals de huwelijkse voorwaarden. Ook moet er besloten worden waar het stel gaat wonen. Komt er een nieuw huis, trekt de een bij de ander in of blijven beide woningen in gebruik?  Hoe gaan de kosten worden verdeeld? En wie neemt wat mee? Voor je het weet heb je het over praktische zaken als de inrichting van de woning. In het geval van een fusie denk je aan: blijven beide organisaties in stand of komt er één nieuwe organisatie? Hier wordt soms ook duidelijk dat er verschillen in cultuur zijn. Het is dan nog niet te laat om terug te krabbelen.

In het geval van een huwelijk wordt ook hier om advies gevraagd aan hun vrienden of anderen zoals een makelaar of woninginrichter. De medezeggenschap heeft hier ook een belangrijke stem, het adviesrecht, dat uiteindelijk wordt uitgeoefend bij het besluit tot fusie.

De grote stap wordt pas gezet als er getrouwd wordt. De overeenkomst wordt getekend. Een groot feest. En ze leefden nog lang en gelukkig…. Toch?

Zoals in een huwelijk begint bij de fusie het werk pas na de handtekening. Bij organisaties is niet alles uitgewerkt voordat de fusie wordt bestendigd. Het kan gaan om de arbeidsvoorwaarden bijvoorbeeld, worden die geharmoniseerd? De inrichting van de organisatie: wie krijgt welke functie als er dubbelingen zijn? Het is van belang hier al bij het advies over de fusie afspraken over te maken: komt er bijvoorbeeld een tijdelijke ondernemingsraad die dit soort kwesties gaat bespreken of een hele nieuwe medezeggenschapsstructuur? Er is voor de OR-leden na de fusie ook nog werk aan de winkel, maar daarover meer in één van de volgende blogs over fusie.

Ondersteuning bij fusie

Heeft jouw OR ondersteuning nodig bij een fusie of overname? Neem dan contact op met één van onze organisatieadviseurs.

Meer weten informatie over organisatieadvies

Geschreven door Drs. Geertrude van Amerongen, organisatieadviseur SBI Formaat