Werkstress en de rol van de organisatie
Vorig jaar schreef ik omstreeks deze tijd een blog over de uitkomsten van onze scan werkstress, ontwikkeld door SBI Formaat. Ik richtte me daarbij specifiek op het onderdeel organisatieniveau, mede omdat het past bij mijn overtuiging en het werk wat ik doe. Ik ben trainer en adviseur op het gebied van arbeidsomstandigheden en een gecertificeerd vertrouwenspersoon voor onze eigen organisaties en diverse andere organisaties. Mijn ‘drive’ is om bij te dragen aan een veilig en gezond werkklimaat, waar het voor iedereen plezierig werken is.
Zorgen voor preventief beleid
Voor mijn werk kom ik overal, bij veel organisaties. Er is altijd missiewerk te doen op het vlak van arbeidsomstandigheden, (on)gewenst gedrag, psychosociale arbeidsbelasting, werkdruk/stress en werktijden. Best vaak zie ik dat de aanpak gericht is op het weerbaarder maken van medewerkers, het eens bespreken in een teamoverleg en/of de vertrouwenspersoon en bedrijfsarts weer eens in beeld brengen. Daar is niets mis mee, als het daar maar niet bij blijft. Zorg voor meer preventief beleid!
Hoe staan we er een jaar later voor?
Nu een jaar later zijn er geen schokkende veranderingen opgetreden. De uitkomsten van onze scan Werkstress zijn ongeveer gelijk gebleven met de volgende kleine positieve veranderingen:
- 27% van de deelnemers geeft aan dat de organisatie concrete maatregelen treft om werkstress te voorkomen (was 22%)
- 65% ervaart steun van de organisatie en/of leidinggevende als ze hun werk willen aanpassen aan zijn/ haar wensen
Positief nieuws dus. Maar we hebben nog steeds werk te doen. Voor de organisaties die een JA hebben gekregen: blijf dit goed onderhouden en zelfs verbeteren. Denk daarbij ook aan de communicatie. Enerzijds om jezelf en iedereen te laten zien hoe succesvol je bent als organisatie: wees trots en vier successen! Dat is leuk is voor de werksfeer en kan ook ‘besmettelijk’ werken. Met andere woorden: we gaan voor meer successen.
Arbowet-instrumenten
Tegelijkertijd breng je de voorzieningen en maatregelen weer in beeld. En dat blijft belangrijk. Iedere training merk ik weer hoe weinig medewerkers, OR-leden en zelfs soms HR-professionals weten over de instrumenten uit de Arbowet, zoals de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) en het arbeidsomstandighedenspreekuur en vooral hoe het in hun organisatie geregeld is. En dat terwijl zij toch echt vaak meer weten dan de gemiddelde medewerker. Vergeet niet dat er altijd weer nieuwe medewerkers, stagiaires en uitzendkrachten bij komen. Dit is een kwetsbare groep, dus extra belangrijk om deze zaken goed in beeld te brengen.
Op naar de 100%
Zijn we er dan? Nee, we kunnen niet alleen maar teren op successen. We moeten ook de daadwerkelijke stressbronnen aanpakken. Er ligt nog steeds een grote uitdaging om van die 27% een 100% te maken. Hiervoor geeft de Arbowet ons veel preventief gereedschap met als nummer 1 de RI&E, de risico-inventarisatie en evaluatie. Alle risico’s op het gebied van veiligheid, gezondheid en psychosociale arbeidsbelasting moeten volgens de Arbowet worden geïnventariseerd en geëvalueerd in de RI&E.
Psychosociale arbeidsbelasting
Als er risico’s zijn op het vlak van psychosociale arbeidsbelasting (PSA) binnen je organisatie, dan moet je een verdiepende RI&E PSA uitvoeren. Met PSA wordt in de Arbowet gedoeld op de factoren werkdruk, agressie en geweld, pesten, seksuele intimidatie en discriminatie. Als we kijken naar de landelijke cijfers, dan speelt PSA overal. Het komt erop neer dat iedere organisatie een verdiepende RI&E PSA moet doen. Je moet het dus uitgebreid aanpakken. Een RI&E is niet af zonder een plan van aanpak met maatregelen. Op naar de 100%!
De OR heeft veel invloed. De uitvoering van de RI&E en het plan van aanpak zijn beide instemmingsplichtig. Maak samen goed en zichtbaar werk van het plan van aanpak met concrete maatregelen!
Meer weten?
Lees voor meer informatie eens het artikel dat ik schreef over RI&E en PSA. Ook kun je zelf met de ogen van een inspecteur kijken aan de hand van de zelfinspectietool werkdruk en ongewenst gedrag. Daarmee krijg je snel in beeld wat je (nog meer) moet onderzoeken en organiseren. En kijk eens bij ons aanbod van trainingen. De trainingen kunnen we ook op maat voor uw organisatie verzorgen.
Geschreven door Nicole Pikkemaat, trainer & adviseur Arbeid & Gezondheid en gecertificeerd (extern) vertrouwenspersoon bij SBI Formaat