Wat is medezeggenschap? Deel 3
Wat is medezeggenschap? Deel 3 van 5
Je wilt een huis kopen. Je vraagt je af of de weg die je dagelijks zult gaan afleggen filegevoelig is. Je gaat collega’s om je heen vragen: zij kennen de bewust route en kunnen uitspraken doen over de filegevoeligheid. Gelukkig hoef je zelf niet om 6 uur op om om 06.50 uur de weg op te gaan en zelf te ervaren hoe het met de files rond dat tijdstip zit. Kenmerkend van deze aanpak zijn: 1) Je laat je adviseren, 2. Je stelt de vraag voor dat je het huis koopt.
In een organisatie werkt het net zo. Er is een probleem en daarvoor is een oplossing bedacht die het probleem wegneemt. Waar moet je aan denken? Een plan om een nieuw product op de markt te brengen, een plan om de productie en service uit te breiden, een plan om een forse lening bij de bank op te nemen en misschien een verhuizing binnen de stad naar het centrum. Zo zijn er een stuk of 10 situaties waarvoor plannen voor een oplossing voorgelegd worden aan de ondernemingsraad voor advies.
Heeft zo’n advies wel zin? Als het te laat door de directie is gevraagd heb je er inderdaad niets meer aan. Als het puur bestaat uit “Doe maar” of Doe maar liever niet”, heeft een directie er ook weinig aan. Bevat zo’n advies tijdig goede inzichten over bedoelde of onbedoelde effecten, tips voor een effectieve implementatie, een alternatieve aanpak, een kanttekening bij een nieuw organisatieschema, dan is zo’n OR Advies een aanwinst voor het nog te volgen proces van formele besluitvorming op directieniveau. En als een plan of voornemen regelrecht slecht is voor de hele organisatie – een fusie die nooit kan werken, een technologie waarvoor geen geschikt personeel in huis is, het afstoten van de meest winstgevende divisie – dan moet een OR serieus overwegen om te adviseren om deze route niet te kiezen. Slaat de bestuurder dit advies in de wind, dan kan de ondernemingsraad als rechtspersoon een beroep doen op kantonrechter of in andere gevallen de rechter van de Ondernemingskamer van de rechtbank.
Let wel: de OR is dus niet zomaar een inspraakorgaan, maar een adviesorgaan dat alleen die plannen bekijkt die geweldige effecten hebben op de gezondheid en toekomst van het bedrijf. Hoe kun je die zware rol invullen? Op tijd problemen onder ogen zien, studie ervan maken, tijdig externe deskundigen inschakelen en binnen de OR vertegenwoordigers van alle afdelingen aan het woord laten. Geloof het maar: er is veel common sense bij de werknemers van een organisatie als ze elkaar via dialoog aan het woord laten.
Dit is deel 3 in de serie Wat is medezeggenschap? Eerder deze week verschenen deel 1 en deel 2 in deze serie. Morgen komt deel 4 online.
