Blog

Vertrouwenspersonen zetten zich in om zaken bespreekbaar te maken

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Grensoverschrijdend gedrag
20 juni 2023 / Mariska Pikaart

Vertrouwenspersonen laten de situatie niet escaleren! Wil je zaken oplossen op een laag niveau van escalatie? Ga dan naar de vertrouwenspersoon en maak zaken bespreekbaar.

Misverstanden rondom de vertrouwenspersoon

Recent sprak ik een leidinggevende waar ik veel respect voor heb als professional. In het gesprek bleek dat hij de indruk heeft dat, als er vertrouwenspersonen bij gesprekken betrokken zijn, er sprake is van een hoge escalatie. Eerder had ik ook zo’n ervaring toen ik aanschoof bij een overleg. De leidinggevende van het team schrok enorm (ze had de uitnodiging niet goed gelezen en ze was niet mondeling op de hoogte gesteld van mijn komst), want zij dacht ‘als er een vertrouwenspersoon bij is dan zijn er vreselijke zaken gebeurd’.

Ik schrok op mijn beurt van deze signalen en besefte dat er dus (voorlichtings-)werk aan de winkel is voor de vertrouwenspersonen.

Wat doet een vertrouwenspersoon?

In ongeveer 90% van de meldingen (je spreekt van meldingen als zaken bij een vertrouwenspersoon worden aangekaart en van klachten als het een formele klacht wordt) die bij vertrouwenspersonen binnenkomen, gaat het om zaken waarover de melder met de vertrouwenspersoon in gesprek gaat binnen de organisatie. Natuurlijk kan er een formele klacht ingediend worden bij zwaar grensoverschrijdend gedrag. Maar de meeste meldingen zijn niet van deze zwaarte en ook wil de melder de zaak veelal opgelost hebben op een laag escalatieniveau. Immers hoe hoger de escalatie, hoe meer stress en hoe meer de werkrelatie onder druk komt te staan. En iedereen wil het liefst een veilige en prettig werkplek. Als vertrouwenspersoon zet ik me in om veiligheid te bieden door zaken bespreekbaar te maken. Zo voorkom je hopelijk verdere escalatie, ziekmeldingen of vertrek.

Signalen willen hebben als organisatie

In eerdere blogs schreef ik al dat je als organisatie signalen moet willen hebben. Immers, je moet preventief beleid voeren op het gebied van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). En dit kan alleen als je weet wat er leeft binnen je organisatie. Het werk van een vertrouwenspersoon gaat niet alleen over pesten, (seksuele) intimidatie, agressie & geweld en discriminatie. Juist ook zaken als je buitengesloten voelen, je anders behandeld voelen, ‘foute’ grapjes die gemaakt worden, de taal die de organisatie spreekt, roddelen, etc. kunnen aanleiding voor medewerkers zijn om zich minder prettig te voelen.

Het belang van voorlichting

Mijn advies is om dit in je voorlichting mee te nemen. Benoem de kleinere signalen die mogelijk tot een onveilig gevoel kunnen leiden en laat merken dat je de beleving van medewerkers belangrijk vindt. En laat weten dat, als medewerkers hiervoor een steuntje in de rug kunnen gebruiken, een gesprek met de vertrouwenspersoon een goede optie is. Immers we denken mee en doen niks zonder dat de melder het wil!

Geschreven door Mariska Pikaart, extern vertrouwenspersoon, lid klachtencommissies en expertise sociale veiligheid

Training voor vertrouwenspersonen

Wil je als vertrouwenspersoon meer weten over dit thema en een goede basis leggen voor jouw functie? Na deze training heb je kennis van het wettelijk kader en de vaardigheden voor het voeren van het opvanggesprek.

Direct door naar de Basistraining vertrouwenspersonen

Training Vertrouwenspersoon en diversiteit

Tijdens de training gaan we in op de feiten en mechanismen rondom diversiteit en inclusie. We onderzoeken een aantal vragen: Hoe divers is jouw organisatie? Voelen diverse werknemers zich wel thuis en veilig? Waar loop je tegenaan als vertrouwenspersoon en hoe kan je hiermee omgaan en de organisatie adviseren. Ga na de training aan de slag met dit thema binnen jouw organisatie.

Deel dit bericht