Stakeholders in (on)balans, nu en in de toekomst
Zo luidde de titel van het congres van de alliantie medezeggenschap en governance december 2017. In een aantal lezingen en workshops werd de soms gespannen relatie tussen medezeggenschap, governance en andere stakeholders, waaronder aandeelhouders besproken.
Mariëtte Hamer, voorzitter van de SER, hield in haar opening een vurig pleidooi voor het serieus nemen van de ondernemingsraad. De OR levert belangrijke informatie, is instrument voor draagvlak, ziet toe op uitvoering van besluiten en is sparingpartner bij organisatieontwikkeling. Bedrijven waar de driehoek OR-bestuur-toezicht goed werkt presteren beter. Het is de taak van de bestuurder muren te slechten en de dialoog in de onderneming te stimuleren. De toezichthouder kan dit vanuit zijn rol bevorderen.
Daarna was het woord aan Jaap Winter, hoogleraar Governance UvA en voorzitter van het College van Bestuur van de VU. Zijn ervaring als bestuurder is dat de WOR niet ingericht is op de dialoog. Hij is van mening dat met name in organisaties waar veel professionals werken de behoefte is om medewerkers meer te betrekken bij de voorbereiding van besluiten in plaats van het resultaat voor te leggen aan de OR. De rol van de OR wordt dan meer die van regisseur. Ook gaf hij aan dat er meer stakeholders zijn die betrokken moeten worden bij besluitvorming, zoals klanten/studenten, leveranciers, financiers, vertegenwoordigers van de maatschappij.
De volgende spreker was Garmt Louw, voorzitter Eumedion, belangenorganisatie van institutionele beleggers. De vereniging is bezig met herziening van hun Eumedion Best Practices voor Betrokken Aandeelhouderschap, waarin mogelijk overleg tussen aandeelhouder en OR benoemd zal worden.
Driehoek 3D-Trofee
Na de workshoprondes werd de Driehoek 3D-trofee uitgereikt. Dit is een nieuwe prijs voor het bedrijf met een goede relatie tussen OR, bestuur en toezicht. Drie bedrijven waren genomineerd: De Lichtenvoorde, Danone Nederland en KPN. De jury roemde alle drie de bedrijven om de manier waarop zij inhoud geven aan de relatie binnen de driehoek. SBI Formaat heeft de OR van de Lichtenvoorde voor de nominatie voorgedragen en we zijn er trots op dat deze organisatie tot de genomineerden behoort. Goede relaties in de driehoek Bestuur, Toezicht en medezeggenschap is volgens ons een belangrijke succesfactor voor organisaties. Vanuit verschillende perspectieven kijken, levert verschillende inzichten op, die samen bijdragen aan het realiseren van het doel van de organisatie. SBI Formaat feliciteert de ondernemingsraden van De Lichtenvoorde, Danone en natuurlijk de winnaar KPN van harte.
Die arme OR…
Het congres werd afgesloten door een prikkelend betoog van Hans Schenk, hoogleraar Economische Wetenschappen aan de Universiteit van Utrecht. Hij vroeg zich af hoe het toch kan dat bedrijven altijd maar weer gaan fuseren, ondanks dat uit onderzoek blijkt dat fusie meestal niet de beoogde meerwaarde oplevert. Nadat het bedrijf er maanden over gedaan heeft en tonnen heef uitgeven aan externe adviseurs, krijgt de OR een paar weken de tijd voor zijn advies. En soms met moeite toestemming om een extern adviseur voor een paar dagdelen in te schakelen. Die ARME OR, aldus Schenk. De voorbeelden van De Lichtenvoorde, Danone en KPN laten zien dat het ook anders kan.
Het verslag van het congres is binnenkort te lezen op de webite www.medezeggenschap-en-governance.nl. Je vindt een artikel van oud-collega Tineke de Rijk over de genomineerde bedrijven in het SER Magazine hier.
Els van der Valk is organisatieadviseur bij SBI Formaat.