Blog

Nog niet zo lang geleden schreef ik de blog ‘in gesprek over (on)gewenst gedrag’. Een belangrijke boodschap die ik mee wilde geven, is dat erover praten belangrijk is. Helaas werd ik door alle commotie rond The Voice hieraan herinnerd. Steeds weer verschijnen er in de media berichten van ernstig ongewenst gedrag, zoals seksuele intimidatie door bekende of minder bekende Nederlanders. Vaak is er sprake van een afhankelijke relatie. De dader heeft macht, staat bekend als een vakkundig persoon en/of is een man of vrouw met een zeker charisma. Ga daar maar eens wat van zeggen…. Zeker in zo’n situatie vergt het moed om erover te praten.

De rol van de omstander(s)

Allereerst wil ik de omstanders aanspreken: jij als collega, vriend of vriendin kan uiterst belangrijk zijn. Ben je deelgenoot van of zie je een onprettige situatie, zeg er dan wat van. Help elkaar. Kenmerkend voor slachtoffers van seksuele intimidatie is dat ze laat aan de bel trekken, omdat ze zich schamen, twijfelen over hun eigen gedrag en/of de schuld deels bij zich zelf leggen. Des te belangrijker is het dat er een veilig klimaat is, waar zaken niet weggekeken worden en/of zelfs in de doofpot gestopt worden.

Als een slachtoffer van seksuele intimidatie jou in vertrouwen neemt, is dat waardevol. Ga daar zorgvuldig mee om. Daadwerkelijk in gesprek gaan over wat er is gebeurd zonder te oordelen, is essentieel. Ik moest hierbij denken aan de documentaire over victim blaming van Sunny Bergman. De documentaire laat onder andere zien dat we onbewust, soms uit verontwaardiging en veelal met het idee om de ander te helpen, niet altijd de juiste vragen stellen. De vragen kunnen beschuldigend overkomen. Goed vragen stellen waar bij de ander zich op zijn of haar gemak voelt om het verhaal te vertellen, is een kunst. De documentaire maakt goed duidelijk welke vragen je kunt stellen en welke vragen beter niet. Ik wil dat aanvullen, met een veel gebruikte gesprekstechniek: wees de OEN! OEN staat voor Open Eerlijk en Nieuwsgierig. Stel open vragen. Bijvoorbeeld: hoe gaat het met je? Wat heb je nodig? En stel niet te veel vragen, ook al zijn ze OEN. Eén vraag is soms al genoeg. Laat dan de kracht van de stilte zijn werk doen: luister.

Laagdrempelige vertrouwenspersoon

Het totale beleid inzake (on)gewenst gedrag dat moet echt op orde zijn. Zorg dat de vertrouwenspersonen in je organisatie goed toegankelijk zijn, zodat medewerkers altijd hun hart kunnen luchten en geholpen (kunnen) worden bij eventuele vervolgstappen. Een veilig werkklimaat is van groot belang. Daarbij hoort dat je ongewenst gedrag tijdig bespreekbaar kan maken. Dat is niet makkelijk. Maar oefening baart kunst. Ga dus oefenen, onderhouden en help elkaar. Meer weten, lees dan ook nog eens mijn vorige blog: ‘in gesprek over (on)gewenst gedrag’.

Geschreven door Nicole Pikkemaat, trainer/adviseur Arbeid & Gezondheid SBI Formaat