OR: haal meer uit financiële cijfers!
Heb je met de OR de jaarcijfers van je organisatie besproken? Misschien denk je: lekker vaag allemaal. Dan ben je niet de enige!
Het financiële vakjargon
Vaak is een vertaling van het financieel vakjargon geen overbodige ‘luxe’. Voor de ondernemingsraad is het belangrijk op de hoogte te zijn van de financiële gezondheid van de organisatie. Deze bepaalt immers ook of er geïnvesteerd kan worden in extra personeel, scholing of productiemiddelen. Hoe vertaal je die financiële cijfers in een gefundeerde mening over de financiën? Er zijn verschillende stukken die je daar wegwijs in maken. Het meest bekend is wel de jaarrekening, het financieel jaarverslag. En die taal, dat financiële vakjargon, die kun je leren.
Jaarrekening of anders?
De jaarrekening geeft een financieel beeld over het afgelopen jaar. Het document is ook heel geschikt om te vergelijken met andere organisaties in jullie sector of daarbuiten. Hoe doen jullie het? Gaat het goed, waar gaat het niet goed? Je ziet hoe de opbrengsten zich ontwikkeld hebben, de kredietwaardigheid en ook bijvoorbeeld de personeelskosten. Zo kun je beter de inschatting maken of het echt wel nodig is om op de kosten te besparen. Of de investering voor de nieuwe vestiging: gaat die wel het geld opbrengen om de investering terug te verdienen? En kunnen wij ons het veroorloven om zo veel geld te investeren? Het duurt natuurlijk wel even voordat de jaarrekening gemaakt is, daarom kijk je altijd met enige vertraging naar deze cijfers. In juni worden de meeste jaarrekeningen pas gepubliceerd. Wil je wat sneller op de hoogte zijn, kijk dan naar de kwartaal- of maandrapportages. Deze rapportages moeten door het management ter beschikking worden gesteld als de OR daarom vraagt.
Kijk je liever vooruit, zorg er dan voor dat je bij de begroting betrokken wordt en deze goed doorneemt. Hierdoor kan je een gefundeerde eigen mening vormen en kan je meepraten over de inhoud. Sommige ondernemingsraden hebben door hun cao of andere wetgeving ook adviesrecht of instemmingsrecht op de begroting.
Financiële vertaling van strategie en beleid
Maar waarom zou je zoveel moeite doen? Het is goed te bedenken dat veel cijfers niets anders zijn dan een financiële vertaling van beleidskeuzes of de gevolgen van het gevoerde beleid. Daar moet de OR natuurlijk nauw bij betrokken zijn. Als er een strategisch plan is met bepaalde doelen, dan moet er geld worden vrijgemaakt om dat uit te voeren. Neem bijvoorbeeld het personeelsbeleid. Als je een aantrekkelijke werkgever wilt zijn, dan zou dat ook uit de begroting moeten blijken. Wordt er geld vrijgemaakt voor scholing? Zo kun je ook de wensen van de ondernemingsraad onderzoeken in de begroting.
Als uit de kwartaalcijfers blijkt dat de productiebegroting niet wordt gehaald, dan neemt de organisatie maatregelen. De OR ziet dat uiteindelijk meestal terug in een advies- of instemmingsaanvraag en als het goed is al eerder in het artikel 24 overleg. Als je de cijfers gevolgd hebt, dan komen deze maatregelen voor de ondernemingsraad niet als een verrassing.
OR wees goed voorbereid!
Het is altijd fijn om zelf de stukken te kunnen lezen en niet alleen afhankelijk te zijn van wat de bestuurder vertelt. Zo ontstaat er ook eerder een goed inhoudelijk gesprek. Zorg ervoor dat je met de OR-leden de stukken van tevoren doorneemt en weet wat je medezeggenschapspositie is en wat je bevoegdheden zijn.
Wil je je als OR goed voorbereiden en zelf de financiële stukken van je organisatie kunnen lezen? Dan is een financiele training wat voor jou of voor jullie hele OR!
Meer informatie over de training OR en financiële cijfers (1 dag)
Meer informatie over de training OR en financieel beleid (2 dagen)
Geschreven door Drs. Geertrude van Amerongen. Organisatie adviseur en trainer financiële cijfers en beleid