Blog

OR: werk aan een veilig en inclusief beleid voor LHBTI+-ers*

Op Coming-Outdag (Engels: Coming Out Day), die jaarlijks op 11 oktober plaatsvindt, wordt aandacht besteed aan het moment dat men openlijk uitkomt voor seksuele geaardheid of genderidentiteit: het uit de kast komen oftewel de coming-out. Coming-Outdag vond voor het eerst plaats in 1988 in de Verenigde Staten en wordt sinds 2009 ook in Nederland gehouden. Een goede gelegenheid om eens stil te staan bij de positie van LHBTI+-ers op de arbeidsmarkt en de rol van de OR als het gaat om deze groep.

De positie van LHBTI+-ers op de werkvloer

Diversiteit in een bedrijf, een project van de SER, publiceerde alweer ruim 2 geleden een uitgebreid kennisdocument ‘Naar een inclusieve werkvloer voor LHBTI+-werknemers’.

We lezen daar dat werkgevers zich vaak niet bewust zijn van de problematiek die LHBTI+-ers op het werk ervaren, omdat de groep nagenoeg onzichtbaar is en daardoor al snel over het hoofd wordt gezien. Wel 30% van de LHB-ers durft namelijk niet openlijk te zijn over hun geaardheid. En helaas lopen LHBTI+-ers op het werk nog steeds, en soms zelf steeds meer, kans door sommige collega’s negatief bejegend te worden. Grappen, beledigingen, pesten, uitsluiting of (seksuele) intimidatie maken het werkklimaat voor de LHBTI+-werknemer onprettig. Verschillende onderzoeken geven aan dat de knelpunten van LHBTI+-werknemers op de arbeidsmarkt vooral zijn gerelateerd aan de cultuur op de werkvloer en ook dat het in kleinere bedrijven vaker voorkomt dan in grotere. Naast deze bewuste discriminatie en opzettelijk pestgedrag zijn collega’s zich vaak ook helemaal niet bewust dat een LHBTI+-collega hun gedrag als kwetsend kan ervaren. Wat voor de één een onschuldig grapje lijkt, kan de ander als pijnlijk en beledigend ervaren.

LHBTI+-ers en de rol van de OR

Uiteraard heeft de OR de zorgtaak volgens artikel 28 WOR en bewaakt dat discriminatie binnen het bedrijf absoluut bestreden wordt. Dat is ook je wettelijke taak volgens artikel 28 WOR.

De ondernemingsraad kan echter nog veel meer verschil maken door te werken aan meer diversiteit en een inclusieve werkcultuur.

Allereerst kan je diversiteit en inclusie in brede zin agenderen. Breng het naar voren in een algemene-gang-van-zaken overleg (art. 24 WOR). Vraag door bij het bespreken van de sociale gegevens naar het beleid op het gebied van inclusie en het tegengaan van discriminatie. Is er een vertrouwenspersoon en is men alert op verborgen signalen van LHBTI+-ers die zich niet veilig voelen. Hoe is de sfeer en de cultuur als het gaat om grappen. Wordt er bij de RI&E gevraagd naar ongewenst gedrag en veilige sfeer? Juist de ‘onzichtbaarheid’ van LHBTI+-ers maakt dat dit soort zaken vaak wat onder water blijft en men zich niet durft te laten zien.

De volgende stap is om zelf een initiatief te nemen om een actief inclusiebeleid te gaan voeren met daarin ook aandacht voor de veilige sfeer om als LHBTI+-er uit de kast te komen. Goed inclusiebeleid bevordert een cultuur waarin iedereen zich veilig voelt en zichzelf kan en durft te zijn. Gebruik je initiatiefrecht en schakel daarbij vooral ook je collega’s in. Ga daarbij op zoek naar mogelijke netwerken van lotgenoten en bondgenoten zoals jongeren, vrouwen en natuurlijk LHBTI+-ers zelf.

Tot slot: maak zelf het verschil en wees zelf een voorbeeld. Spreek je uit als LHBTI+-vriendelijk als je zelf straight bent of kom uit de kast als LHBTI+-er op Coming Out Day. En hang een regenboogvlag of Progress Pride vlag** op!

Geschreven door Coby Franken, trainer/adviseur SBI Formaat en trotse lesbienne

* LHBTI+ staat voor Lesbisch, Homoseksueel, Biseksueel, Transgender, Intersekse, de plus (+) symboliseert dat hierbij niemand uitgesloten wordt en iedereen erbij hoort. Soms wordt ook de term Queer gebruikt. Queer is een parapluterm voor onder andere homoseksualiteit en/of travestie, en ook non-binaire mensen identificeren zich vaak als queer.
** De Progress Pride vlag is een, nog meer inclusief, symbool van dat ieder mag zijn wie die is en houden van wie die wil. De extra kleuren roze en lichtblauw staan voor de transgroepering, de zwarte en bruine banen staan symbool voor BIPOC (‘Black, Indigenous, People of Color’).