Inleveren voor overleven?
De Corona-maatregelen zullen een enorme impact op de economie, zo voorspellen CPB, de Europese Centrale Bank en de Wereldbank. De verwachting is dat veel bedrijven het zwaar krijgen en misschien zelfs failliet zullen gaan. Werkgevers doen een beroep op hun werknemers om salaris of vakantiedagen in te leveren. Is dat terecht?
Onlangs werd bekend dat een groot verzekeringsconcern AON zijn 2.000 werknemers in Nederland vraagt 20% loon in te leveren. Er is hierover geen overleg gevoerd met de ondernemingsraad of vakbonden. Bij Talpa worden 4 verlofdagen in april en mei automatisch vrije dagen afgeschreven van het vakantietegoed. De OR zou hierover geraadpleegd zijn.
Rol van de ondernemingsraad
Hoe beoordeel je als ondernemingsraad of een voorgestelde maatregel te rechtvaardigen is?
1. Hoe groot is de nood?
Bij AON is geen beroep gedaan op de steunmaatregelen van de overheid. Blijkbaar is de omzetdaling daarvoor niet groot genoeg. Bovendien heeft het bedrijf tot nu toe flinke winst gemaakt. Wanneer een voorstel voor een versobering van arbeidsvoorwaarden aan de OR wordt voorgelegd, zou de OR ook alle informatie voorgelegd moeten krijgen die aantonen dat deze ingreep noodzakelijk is.
2. Is het wettelijk toegestaan?
Het verplicht inleveren van vakantiedagen is wettelijk niet toegestaan. Wel kan de werkgever een beroep doen op medewerkers om vrijwillig vakantiedagen op te nemen. Ook wanneer de werkgever dat wil voorstellen, is raadpleging van de ondernemingsraad aan te raden. De OR kan helpen draagvlak voor een voorstel te verkrijgen, tenminste, wanneer de noodzaak is aangetoond.
3. Draagt iedereen een steentje bij?
In een aantal bedrijven heeft de top salaris ingeleverd. Bij KLM werd voorgesteld om het salaris van de topman te verhogen, een voorstel dat pas onder druk van de publieke opinie en de politiek werd ingetrokken.
Shell heeft besloten zijn dividend met 2/3 te verlagen, Randstad besloot geen dividend uit te keren. Maar AON heeft halverwege april van dit jaar nog 120 miljoen dollar aan dividend uitgekeerd.
Bij Booking.com heeft de ondernemingsraad een voorstel ingediend bij de top van het bedrijf. In het voorstel doet de OR een oproep aan de top om zelf salaris in te leveren en af te zien van aandelen- en optiebeloningen. Inmiddels is bekend gemaakt dat de topman en een brede laag van hoge managers 20% salaris inleveren.
Beoordelen van de Coronamaatregelen in uw bedrijf?
Vraag als OR de plannen op die uw bedrijf heeft om de crisis het hoofd te bieden en alle informatie die nodig is om deze plannen goed te beoordelen. Betrek ook de vakbonden en de achterban erbij, voordat u akkoord gaat met voorstellen. Als u ondersteuning nodig hebt bij het beoordelen van nut en noodzaak van de maatregelen die voorgesteld worden, neem dan contact op met een van de adviseurs van SBI Formaat.
Contact met een organisatieadviseur
Geschreven door Els van der Valk, organisatieadviseur