Het waarom van fusies & overnames
8 redenen voor fusie & overnames
Fusies en overnames komen voort uit verschillende motieven. Ze suggereren een mate van gelijkwaardigheid die er meestal niet is. Fusies lijken daarom vaak op overnames. De redenen voor een overname lijken daarom ook op die van een fusie. In dit blog een opsomming van de beweegredenen. Vaak is een mix van de redenen van toepassing.
1. Groeistrategie
Fuseren en overnames horen soms bij een groeistrategie van fusiepartners, van de overnemende partij of van de over te nemen partij. Groeien biedt kansen, voor uitbreiding, voor werkgelegenheid, voor een hoger rendement voor de aandeelhouders. Het is voor de OR belangrijk om goed te onderzoeken wat de precieze logica achter de groeistrategie is. Soms kan je namelijk ook te groot worden.
2. Machts- of politieke overwegingen
Een argument dat ik bij semi-profit organisaties nog wel eens tegenkom is de relatieve machtspositie. Zo is een veel gehoord argument bij woningcorporaties dat ze door een fusie een sterkere stem in de lokale politiek hebben. Organisaties vergaren een sterkere machtspositie door samen te gaan. Dat kan zijn naar opdrachtgevers, leveranciers, subsidiegevers, etc. Hoe groter je bent, hoe meer je te zeggen hebt. Daar is inderdaad soms wat voor te zeggen. Ik zou wel doorvragen over hoe dit er dan precies uit ziet.
3. Efficiency
In krimpende markten zie je vaak dat fusies optreden vanuit efficiencyoverwegingen. Bedrijven hebben het steeds moeilijker. Door samen te gaan kunnen overheadkosten worden gedeeld.
4. Synergie
Een fusie of overname kan ook zijn grondslag vinden in de mogelijkheid om vanuit het samensmelten van twee organisaties nieuwe mogelijkheden te laten ontstaan. Producten of diensten die elkaar aanvullen waardoor er voor het gefuseerde bedrijf nieuwe marktkansen ontstaan.
5. Innovatie
Innovatie vindt vaak plaats in kleine start-ups. Grote bedrijven kopen deze kleinere bedrijfjes over om een impuls te geven aan hun eigen portfolio. Denk aan Facebook dat WhatsApp overneemt.
6. Marktoverwegingen
Een fusie kan ook gericht zijn op het spel in de markt. In de supermarkten-markt zie je concentraties ontstaan. Partijen voelen zich gedwongen om mee te gaan in het overnamepad, omdat ze anders hun positie lijken te verliezen. Een sportbedrijf wil een landelijke spreiding en neemt daarom regionale sprotbedrijven over. Dit soort argumenten spelen niet alleen landelijk, maar ook steeds meer internationaal.
7. Persoonlijke overwegingen
Persoonlijke ambities van bestuurder spelen nogal eens een rol. Zo ben ik bij een groot bouwconcern tegengekomen dat de primaire ambitie van de overname van de bestuurder was dat hij mooie dingen wilde neerzetten in Nederland. Overigens een mooie reden om een bouwbedrijf over te nemen. Bij een andere organisatie was de belangrijkste reden voor de fusie een carrièreperspectief van de bestuurder. Bestuurder van een grote organisatie betekent meer aanzien en een hoger inkomen. Een meestal niet genoemd argument om te fuseren, is de behoefte de grootste, de beste te zijn. Ook dit soort motieven spelen op de achtergrond een rol.
8. Herfinanciering
Een achtste reden voor fuseren ligt in het herfinancieren van de onderneming. Als het bedrijf een groot leningenpakket heeft afgesloten, is de lening aan het einde van de looptijd niet altijd afgelost. Er moet dus opnieuw geld komen. Dat kan door een nieuwe lening, maar ook door je te laten overnemen door een andere organisatie die de lening overneemt. Het komt steeds vaker voor dat bedrijven worden gekocht door investeringsmaatschappijen. Deze houden het bedrijf tussen de 4 en 7 jaar en willen er dan weer van af.
Positie als OR
Meestal ben je te laat als je als OR wacht op de adviesaanvraag. Zorg ervoor dat je het strategisch beleid van jouw organisatie kent. Daarin kun je redenen herkennen voor fusie en overnames. Waar je op moet letten in een fusieproces lees je in de andere blogs van deze reeks.
Lees alle blogs uit deze reeks
Ondersteuning bij fusie
Heeft jouw OR ondersteuning nodig bij een fusie of overname? Neem dan contact op met één van onze organisatieadviseurs.
Meer weten informatie over organisatieadvies
Blogreeks Fusie
Fuseren, overnemen of overgenomen worden. Het zijn complexe gebeurtenissen die een grote impact kunnen hebben op mens en organisatie. Het is voor de OR zoeken op welke momenten en bij welke onderwerpen hij kan en moet inhaken.
Dit is de tweede blog van de blogreeks Fusie. In deze reeks gaan we in op een aantal onderwerpen die voor de ondernemingsraad relevant zijn.
Geschreven door Pieter Kas, organisatieadviseur & coach SBI Formaat en Drs. Geertrude van Amerongen, organisatieadviseur SBI Formaat
