Blog

“Dit zul je wel niet vaak meemaken” zei een bestuurder, vlak nadat hij de OR het enquêterecht had toegezegd. Dat zinnetje bleef mij achtervolgen, ook toen ik dit weekend op de fiets door de duinen aan het crossen was.

Mijn eerste reactie was dat ik het inderdaad niet vaak mee maak. Een bestuurder die de OR het enquêterecht geeft om te onderzoeken wat er in hemelsnaam allemaal aan de hand is. Maar terwijl ik doorschakelde naar een zwaarder verzet, bedacht ik mij dat ik op dit moment bij 4 organisaties zit waar het ook niet echt lekker gaat in de top. Een zorg en welzijnsorganisatie waar het personeel het vertrouwen in de RvT en bestuurder heeft opgezegd, een non-profit-organisatie waar in een fusieproces de bestuurders vriendelijk doch dwingend worden verzocht niet terug te komen en een handelsbedrijf waar door een scherp advies van de OR, de RvC ingrijpt.

Gelukkig ziet mijn jaaragenda er wat anders uit. Maar deze maanden komt het toevallig allemaal samen. Wat mij opvalt is dat in veel organisaties er in eerste instantie ingewikkeld wordt gedaan over de relatie OR, bestuurder en RvC. Voor mij is het vanzelfsprekend dat deze organen in de organisatie elkaar serieus nemen en elkaar scherp houden. Die vanzelfsprekendheid zie ik helaas niet vaak terug in de praktijk. Ondanks de mooie woorden in codes en op websites van bedrijven, is de praktijk weerbarstiger. Dan gaat het om posities, persoonlijke belangen, gezichtsverlies, macht en aandeelhouders die iets willen. Daarbij is het ook logisch dat een RvC niet direct zijn bestuurder(s) afvalt.

Tips voor de OR

Een goede relatie met RvC en bestuurder vergt tijd en vooral durf. Het is essentieel om die relatie op te bouwen en aandacht te geven. En de relatie heeft pas zin, als je ook echt de zaken durft te benoemen, echte feedback durft te geven en te ontvangen. De OR kan de RvC halfjaarlijks uitnodigen om in gesprek te gaan over het presteren van de organisatie en het functioneren van de bestuurder. Waar gaat het goed, waar wringt het? De OR kan bij belangrijke onderwerpen (denk aan fusies, reorganisaties, overnames, strategisch beleid) zijn adviezen delen met de RvC, zodat de RvC niet alleen afhankelijk is van de informatie die hij krijgt van de bestuurder. Laat je niet afschrikken door de soms grote namen die er in de RvC zitten, maar spreek hun aan op hun rol als toezichthouder. Een goed RvC-lid luistert naar wat er in de organisatie leeft. De OR is daarvoor een ideale partner.

Meer informatie over organisatieadvies

Geschreven door Pieter Kas, organisatieadviseur