Blog

Hoe kijk jij als bestuurder naar je OR?

0  De OR is een helper
0  De OR is een obstakel
0  De OR is een verplichting

Voor ondernemingen met meer dan 50 werknemers is het instellen van een ondernemingsraad sowieso verplicht. De vraag is hoe je ervoor zorgt dat de OR voor jou van waarde is. Wat kun je als bestuurder doen om van je OR een gesprekspartner te maken waar je iets aan hebt? In dit artikel vind je enkele handvatten.

Welke plichten heeft de bestuurder jegens de OR?  

Je verplichtingen staan in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). De belangrijkste vind je hieronder.

Informeren van de OR

De OR is bedoeld voor het goede functioneren van de totale organisatie. Dat betekent dat je de OR moet informeren over hoe de organisatie ervoor staat: financieel, personeel en organisatorisch. Verder heeft de OR recht op informatie over je doelen en over het beleid dat je voert. Tevens moet je de OR vroegtijdig informeren over concrete personele regelingen die gaan veranderen en over belangrijke besluiten (financieel of organisatorisch) die je aan het voorbereiden bent.

Advies of instemming vragen aan de OR

Voor een aantal besluiten geldt dat je de OR vooraf om instemming of advies moet vragen. Deze besluiten staan opgesomd in de wet. Hieronder volgt een vereenvoudigd overzicht.

Hoe kom je tot een zinvolle en inspirerende dialoog met de OR? Deze online training Effectief omgaan met je OR geeft je praktische handvatten.

Wat heeft de OR jou te bieden?

Als directie ben je (eind)verantwoordelijk voor besluiten rond het gezond en duurzaam functioneren van de organisatie. De kunst is om te zorgen dat in het proces van besluitvorming alle perspectieven op tafel komen. De bedoeling van de OR is om het perspectief van de medewerkers toe te voegen. Dat zorgt voor verrijking van de besluitvorming. Daarnaast beschouwen veel bestuurders hun OR als belangrijke voelspriet in de organisatie. De OR kan informatie geven die jou via andere wegen minder gemakkelijk bereikt.

Kortom: De OR kan voor jou een waardevolle bron zijn. Een bron die bijdraagt aan goede besluiten.

Wat zijn de valkuilen voor bestuurder en OR?

Soms is het lastig om met de OR tot een vruchtbare samenwerking te komen. Zowel OR als bestuurder zijn dan ontevreden over de opbrengst van het overleg.

Het gaat mis wanneer OR en bestuurder het idee hebben dat ze elkaar in de weg zitten. De OR voelt zich niet gehoord en valt terug op de regels. En de bestuurder verliest de hoop op zinvolle input van de OR. De vergaderingen worden eenrichtingsverkeer: De OR stelt vragen en luistert. De bestuurder geeft uitleg en zendt. Een dialoog komt niet van de grond. Wat kun je doen om hier uit te blijven?

Tip 1:    Verwacht iets van de OR

Positieve verwachtingen zorgen voor goede prestaties. Ga ervan uit dat de OR jou waardevolle input levert. En laat de OR merken dat je belang stelt in zijn gezichtspunt. Nodig de OR steeds actief uit om zijn visie op tafel te leggen. Je mag de OR vragen zich duidelijk uit te spreken. En je mag doorvragen naar argumenten en overwegingen van de OR.

Tip 2:    Deel je plannen vanaf de start

Als je optimaal gebruik wilt maken van je OR, moet je de OR vroegtijdig inschakelen. Vroegtijdig wil zeggen vanaf het moment dat je de voorbereiding van een verandering in gang zet. Op dat moment heb je wel een doel maar nog geen oplossing. Je kunt de OR dan uitleggen wat je doel is, en hoe je route naar het besluit eruit ziet. Mogelijk wil de OR tijdens de route actief meedenken. Je helpt de OR door aan te geven welke mogelijkheden je daarvoor ziet. En waar jouw voorkeur naar uitgaat. Als de OR zijn achterban wil raadplegen, maak je afspraken over het moment waarop het personeel wordt geïnformeerd zodat de OR daarop kan aansluiten.

Tip 3:    Stel de OR gerichte vragen

De OR is een onafhankelijk orgaan. Formeel kun je de OR geen opdrachten geven. Tegelijk schuilt een grote valkuil in afwachten wanneer en waarover de OR zich uitspreekt. De kans is dan groot dat de input van de OR niet meer aansluit bij wat je op dat moment kunt gebruiken. De tip is om regie te nemen. Leg zelf gerichte vragen voor aan je OR. En spreek af wanneer je het antwoord krijgt zodat je het kunt verwerken. Als je de OR ziet als een adviesorgaan waar je goed gebruik van wilt maken, dan past het om gericht te vragen naar wat je van de OR wilt weten.

Voorbeelden van gerichte vragen aan de OR zijn:

• Staan jullie achter het doel van deze verandering?
• Wat zien jullie hierbij als kansen? En waarover heb je zorgen?
• Wat vinden jullie belangrijk als het gaat om deze verandering?

Tip 4:    Wees kort van stof

De laatste tip gaat over discipline tijdens het overleg. Je helpt de OR als je zorgt dat je niet te lang achter elkaar aan het woord bent. En als je iets hebt uitgelegd, check dan actief of de OR-leden je hebben begrepen. Vraag gerust wie de kern van jouw verhaal wil herhalen.

Sommige OR’en blijven hangen in het stellen van vragen. Dan loont het de moeite om hardop te zoeken naar de achtergrond  van de vraag. Waar ligt jullie zorg? Wat vinden jullie belangrijk? Waar is het jullie om te doen? Wat willen jullie mij nu meegeven?

Bedenk tenslotte dat je dialoog tot stand wilt brengen. Dialoog waar niet alleen de OR, maar ook jijzelf wijzer van wordt. Vermijd daarom eenrichtingsverkeer. En zorg dat je de OR goed hoort. Dat betekent dat je moet doorvragen naar wat de OR belangrijk vindt en waar het de OR om te doen is. En vergeet vooral niet om de boodschap van de OR hardop te resumeren.

Camiel Schols, trainer/adviseur SBI Formaat