De Zorg zet zich schrap – vervolg
Vervolg op De Zorg zet zich schrap 1
De meeste ondernemingsraden hebben een instelling van ‘de schouders’ eronder en een groot gevoel van verantwoordelijkheid. Er zijn even wat andere prioriteiten dan het lopende OR-werk. Toch zijn er wel wat zaken waar je je als OR mee bezighoudt of wil houden. Wat kan en mag eigenlijk van medewerkers worden gevraagd? Hoe zorgen en borgen we dat advies- en instemmingsplichtige wijzigingen en regelingen achteraf de medezeggenschap niet schaadt? Op welke wijze kunnen we als OR blijven functioneren?
Besluiten in de organisatie: Sneller dan anders?
De bestuurder, het management zijn nu in fullspeed, elke dag verandert er iets binnen of buiten de organisatie en dat vergt snelle besluitvorming. Maar hopelijk niet zonder de OR. Ben je een OR die vaak lang en zorgvuldig afweegt, overlegt en nog eens goed de puntjes op de i zet, dan is de bestuurder misschien niet geneigd in deze tijd jullie als OR op te zoeken. Zorg dat je aangeeft dat jullie ook kunnen versnellen in deze crisistijd. Dat je graag een paar keer per week op de hoogte wil zijn, wil meedenken, signalen willen afgeven en tips delen die spelen in de organisatie. Zorg dat je niet vertraagt maar wel dat alle invalshoeken meegenomen kunnen worden. Bespreek je (nieuwe corona) rol met de bestuurder en laat het ook je achterban weten. Blijf erbij, alert en positief meedenken en doen, zorg voor meerwaarde.
Stel dat er (werktijden)regelingen aangepast moeten worden die vragen om instemming, een suggestie voor de OR is om in te stemmen voor een bepaalde tijd: voor een half jaar, voor de duur van de corona-drukte, …
- Heb regelmatig contact met de bestuurder
- Geef aan dat de OR ook in deze tijd toegevoegde waarde heeft
- Wees creatief met de WOR – tijdelijke instemming.
Het OR-werk ‘on hold’, maar …
De coronacrisis doorkruist alles, dus ook lopende trajecten zoals reorganisaties, personeelsregelingen en natuurlijk ook praktische dingen als de OR-verkiezingen. Houdt nu alles op door de coronacrisis? Dat ligt eraan. Stel dat een bestuurder wel door wil met uitwerking van reorganisatieplannen, maar de OR is door een combinatie van factoren (de directe zorg gaat voor, OR-leden werken thuis, de achterban kan niet geraadpleegd worden) niet in staat om op normale wijze een adviestraject te doorlopen. Logisch natuurlijk. Maar maak daarover wel afspraken met de bestuurder, kijk wat wel mogelijk is aan medewerkersparticipatie bij besluitvorming, aangepaste trajecten. Leg in ieder geval schriftelijk vast dat de OR gezien de crisis niet in staat is een advies uit te brengen en dat daarmee juridisch gezien er geen rechtsgeldig besluit genomen kan worden.
- Bespreek de voortgang (vertraging) van lopende advies- en instemmingsplichtige zaken met de bestuurder
- Zet afspraken over aangepaste advies- en instemmingstrajecten op papier
- Informeer alle belanghebbenden bij afstel en uitstel van belangrijke lopende trajecten (waaronder verkiezingen)
On hold met verkiezingen?
Stel dat je als OR middenin een verkiezingstraject zit. Kan je dat uitstellen? Of is het eigenlijk best mogelijk om toch door te gaan? Uiteraard zijn fysieke verkiezingen met stembussen etc. niet mogelijk. Digitale verkiezingen kunnen in feite gewoon plaats vinden tenzij je inschat dat dit op dit moment echt niet passend is voor jullie organisatie. In dat geval is uitstel natuurlijk een optie. Formeel gezien mag een OR de OR-verkiezingen niet zomaar uitstellen. Zelfs als je iedereen daarvan op de hoogte stelt – dus ook de vakbonden die recht hebben op kandidaatstelling – blijft het probleem dat de ‘oude’ OR zijn zittingsperiode overschrijdt. En dat is in strijd met de afspraken uit uw OR-reglement, waarin de zittingstermijn is opgenomen. Er kunnen redenen zijn om de reguliere verkiezingen enige tijd uit te stellen. Dit kan niet zonder meer. Het gaat hier immers om de verlenging van het mandaat dat medewerkers aan de OR-leden hebben gegeven. En deze kan niet eenzijdig worden opgerekt. Besluiten die de OR-leden nemen na verloop van hun zittingsperiode zijn niet rechtsgeldig. De OR dient daarom voor de betreffende periode om een verlengd mandaat te vragen aan alle betrokkenen/belanghebbenden. Stel dus alle betrokkenen (werknemers, bestuurder, vakbonden) op de hoogte van het voornemen om de verkiezingen uit te stellen wegens de coronacrisis.
Waar ligt de grens?
Als OR ben je er uiteraard voor je achterban. Laat van je horen, ga actief op zoek naar je collega’s om te weten hoe het ze vergaat in deze angstige tijd die veel vraagt van medewerkers in de zorg. Er leven veel vragen bij medewerkers en zorg dat je als OR bereikbaar bent voor hun vragen en zorg ook dat je weet waar ze eventueel terecht kunnen met vragen. Speciaal voor werknemers in de zorg heeft het RIVM een aantal vragen gebundeld.
Ik heb een cruciaal beroep, wat betekent dat voor mij?
Dat betekent dat voor jou andere regels gelden tijdens deze crisis. Als jij als enige voor je kind(eren) zorgt, kun jij je kind(eren) naar de opvang of school brengen. Dit geldt ook als je partner ook een cruciaal beroep heeft. Heb jij een partner in een niet cruciaal beroep? Dan geldt deze regel niet en kun je je kinderen niet naar naar de opvang of school brengen.
Als ik me niet lekker voel kan ik dan verplicht worden te werken?
Nee, je werkgever of manager mag je niet verplichten om naar je werk te komen. Dat is de richtlijn vanuit het ministerie van Volksgezondheid.
Mag de werkgever mij te werk stellen op een andere afdeling/locatie waar een personeelstekort is?
Ja, de werknemer dient zich te gedragen als een goed werknemer. Als (gelet op de omstandigheden van het concrete geval) van jou gevraagd kan worden dit te doen en jij geen belangrijke bezwaren hebt die opwegen tegen de belangen die de werkgever met de opdracht beoogt te dienen, zal je deze instructie op moeten volgen. Je behoudt het loon, behorend bij de eigen functie. Het is echter niet de bedoeling dat je ander werk gaat doen dat ver buiten jouw normale takenpakket ligt.
Kan mijn werkgever mij vragen andere werkzaamheden te doen dan in mijn contract staat?
Normaal gesproken doe je de werkzaamheden zoals die in je functieomschrijving staan. Het kan echter redelijk zijn als je werkgever je vraagt tijdelijk andere werkzaamheden te doen, bijvoorbeeld als een collega ziek is. Zeker nu met de uitbraak van het coronavirus. Maar het moet voor jou ook redelijk zijn. Wanneer je tot een risicogroep behoort en je met corona patiënten moet gaan werken, is dat voor jou persoonlijk niet redelijk. Dit zal per persoon en situatie verschillen. Ook als je gevraagd wordt andere werkzaamheden te doen, blijft het zo dat de werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Dit betekent bijvoorbeeld dat hij jou van de benodigde beschermingsmiddelen moet voorzien en uitlegt hoe deze te gebruiken. Ook moet de werkgever je voorlichting en instructies geven over de werkzaamheden en de risico’s die het werk met zich meebrengt.
Mag een werkgever mij vragen meer te werken
Ja. Als (gelet op de omstandigheden van het concrete geval) van jou als goed werknemer gevraagd kan worden te voldoen aan deze incidentele opdracht, en jij geen belangrijke bezwaren hebt die opwegen tegen de belangen die de werkgever met de opdracht beoogt te dienen.
Op grond van goed werkgeverschap goed werknemerschap en Cao-afspraken (check je cao) kan de verplichting tot overwerk worden opgelegd.
Mag ik verplicht te worden thuis te werken?
Dit hangt sterk af van de omstandigheden. Als het risico op besmetting op de werkplek groter is dan thuis en thuiswerken geen nadelige consequenties heeft voor de bedrijfsvoering, dan kan een werkgever toestaan/besluiten dat jij moet thuiswerken.
Meer informatie
- Zie ook de website van de FNV waar deze en meer vragen staan opgenomen.
- Bel of mail onze OR-advieslijn: Bel op werkdagen tussen 9.00-17.00 uur via 0343 – 473 473 of mail je vraag direct naar: oradvieslijn@sbiformaat.nl
- Volg onze website voor alle blogs en aankondigingen van webinars
Geschreven door Coby Franken, trainer/adviseur
Onze trainers schrijven zelfstandig blogs, deze zijn informatief en soms bedoeld om een dialoog te starten. Als u wilt reageren op de blog neem contact op met Coby.
