De RI&E als doel of middel
Bij de meeste bedrijven is het wel bekend dat de werkgever een RI&E moet uitvoeren. Dit om zo te voldoen aan de zorgplicht van de werkgever (Burgerlijk wetboek) en aan de Arbowetgeving. En ook de preventiemedewerker daarbij dient te ondersteunen. Vraag is wel hoe hij daar uitvoering aan geeft. De top van de organisatie bepaald doorgaans het antwoord op deze vraag. Hierbij gaat het om twee belangrijke keuzes. Met daartussen allerlei varianten:
- De RI&E als doel of middel;
- De RI&E is van de preventiemedewerker of van de medewerkers.
In deze tweedelige blogreeks gaan we per keuze kort in op de twee uitersten en de daarmee samenhangende consequenties, met name die voor de preventiemedewerker.
Doel of middel
Een essentiële vraag is of de RI&E een doel of een middel is. De RI&E als doel wordt vaak gezien als een wettelijke verplichting en moet eventuele boetes voorkomen. Dit betekent dat de RI&E tegen minimale (financiële) inspanning moet worden uitgevoerd. De uitvoering mag niet te veel tijd in beslag nemen. Dit geldt voor zowel de preventiemedewerker als leiding en medewerkers. Toetsing van de RI&E gebeurt dan ook door één gecertificeerde kerndeskundige. Dit is ook wat minimaal is voorgeschreven (Arbowet art. 14). Het is financieel ook voordeliger, dan wanneer meerdere deskundigen bij de toetsing betrokken worden. Nadeel is dat deze ene kerndeskundige moet adviseren over de aanpak van risico’s die buiten zijn vakgebied vallen.
De RI&E als middel betekent dat de RI&E een instrument is dat kansen biedt voor veiligheid en gezondheid van de medewerkers. Het is een middel dat bijdraagt aan het voorkomen van ziekteverzuim. Het Plan van Aanpak is sterk gericht op passende maatregelen die uitvoerbaar en acceptabel zijn. Betrokkenheid van medewerkers en leidinggevenden is daarbij essentieel. Bijkomende effecten zijn motivatie en behoud van werknemers. Daarnaast wordt de RI&E door meerdere kerndeskundigen getoetst. Zij vullen elkaar aan. Ieder op hun eigen vakgebied. De RI&E als middel vergt doorgaans meer tijd en energie van alle belanghebbenden.
In de praktijk
Uit een eigentijdse intentieverklaring blijkt doorgaans dat de werkgever alles in het werk stelt om arbeidsrisico’s, -verzuim en -ongevallen zoveel mogelijk te voorkomen. De RI&E is daarbij een belangrijk instrument. In de praktijk zien we toch vaak dat slechts beperkte tijd en aandacht uitgaat naar de uitvoering van de RI&E. Maatregelen die extra inspanning vergen worden al snel te belastend gevonden voor de bedrijfsvoering en daardoor uitgesteld.
Wordt deze keuze doel–middel bepaald door de werkgever en/of het management? Of heeft de preventiemedewerker een dermate stevige positie dat hij daar een beslissende stem in heeft? De keuze wordt dus niet alleen bepaald door de intentie en motivatie van de werkgever. Voor zover de werkgever zich hierover uitgesproken heeft. Maar de keuze wordt ook bepaald door efficiency redenen. Immers, de RI&E als middel is doorgaans kwalitatief beter en daarmee vaak duurder dan wanneer het een doel is.
Meer informatie?
Wil je meer informatie over de preventiemedewerker en de RI&E? Neem dan contact op met ons expertiseteam Arbeid & Gezondheid.
Om gezondheid en welbevinden van de medewerkers in de organisatie te vergroten, heb je de juiste kennis en een effectieve aanpak nodig. SBI Formaat heeft daarom een speciaal expertiseteam Arbeid & Gezondheid dat in vrijwel alle branches bekend en actief is.
Training Preventiemedewerker & RI&E
Met deze training leg je de basis voor jouw werk als preventiemedewerker: je maakt kennis met de termen veiligheid, gezondheid en psychosociale arbeidsbelasting en de inhoud van de Arbowetgeving. Je krijgt inzicht in de taken van de preventiemedewerker en de rol en positie in jouw organisatie. Daarbij komt de belangrijke taak: de Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E) uitgebreid aan bod. Tot slot heb je voor ogen hoe je (strategisch) kunt samenwerken met de bedrijfsarts, de ondernemingsraad en andere spelers van belang in jouw organisatie. Aan het einde van deze themadag heeft u voldoende bagage om jouw werk als preventiemedewerker goed op te starten.
Meer informatie & onze training Preventiemedewerker en RI&E
In het volgende deel van deze blog gaan we kijken naar het eigenaarschap van de RI&E.
Geschreven door Alex Daems, trainer/adviseur Arbeid & Gezondheid
