Veranderingen door de nieuwe pensioenwet
Wat weet jij van de nieuwe pensioenwet? Op 30 maart is het wetsvoorstel voor de nieuwe pensioenwet aan de Tweede Kamer gepresenteerd, 3 jaar na het afsluiten van het pensioenakkoord. De bedoeling is dat deze wet vanaf 1 januari 2023 ingaat. In kranten lezen we veel zorgen over het pensioenakkoord. Zo verwacht het NIBUD dat mensen de keuzes die de nieuwe pensioenafspraken met zich mee brengen financieel niet kunnen overzien tenzij ze goed worden voorgelicht. Pensioen is een belangrijke arbeidsvoorwaarde. Hoe zit het met de ondernemingsraad? Weet die waar hij aan toe is?
Wat verandert er met de nieuwe pensioenregels?
In het pensioenakkoord zijn de eerste afspraken gemaakt om te komen tot een nieuw pensioenstelsel. Omdat we allemaal ouder worden, langer van ons pensioen genieten en vanwege de wisselende economische omstandigheden worden de pensioenen flexibeler. Vanaf 2027 wordt alleen nog maar pensioen opgebouwd in premieregelingen en zijn er geen harde toezeggingen meer over hoeveel pensioen je gaat ontvangen. Dat betekent meer onzekerheid voor de werknemers, die nu vaak een middelloonregeling hebben. Bij een premieregeling wordt een vaste premie betaald en van het rendement dat die premie opbrengt wordt later je pensioen betaald. De premie is in beginsel voor alle leeftijdsgroepen gelijk.
Van middelloon naar premieregeling
Veel mensen hebben een regeling bij een bedrijfstakpensioenfonds. De meeste huidige regelingen zijn middelloonregelingen, waarbij je een pensioen opbouwt dat 70% van je gemiddeld verdiende loon bedraagt. Deze uitkering staat vast. Dit gaat met de nieuwe pensioenregels veranderen en pensioenen gaan meer meebewegen met de economie. De uitkering kan dus hoger of lager worden. Pensioenfondsen moeten voor 1 januari 2027 een nieuwe regeling hebben gemaakt voor hun deelnemers. Ze mogen een nieuwe premieregeling maken die een vorm van solidariteit in zich heeft, zodat de schommelingen in de uitkering worden gedempt. Voor pensioenen die bijvoorbeeld bij een verzekeraar worden opgebouwd, gelden andere regels dan voor de regelingen bij bedrijfstakpensioenfondsen.
Compensatie voor groepen?
In het algemeen zou de groep mensen ouder dan 45 jaar gemiddeld minder goed af kunnen zijn met de nieuwe regeling dan met de middelloonregeling. Bij de bedrijfstakpensioenfondsen is de verwachting dat dit binnen het fonds gecompenseerd kan worden. Voor andere regelingen geldt de eerbiedigende werking: als er nu een regeling is met een verschillende premie per leeftijdsgroep dan mag die voor de mensen die nu in de regeling deelnemen worden voortgezet. Hiermee kan het nadeel voor de groep boven de 45 jaar mogelijk worden ondervangen. Een belangrijk punt voor ondernemingsraden die over de regeling afspraken moeten maken.
Rol van de OR
De ondernemingsraad heeft in het algemeen instemmingsrecht bij veranderingen in de pensioenregeling in een organisatie. Let dus goed op als er nieuwe afspraken lijken te komen rondom pensioen! Als ondernemingsraad wil je een goede pensioenregeling afspreken voor je collega’s. Dan is het goed te weten of er iets te compenseren is, wat er precies bedoeld wordt met een gelijkwaardige regeling en welke berekeningen en kleine lettertjes belangrijk zijn.
Ondersteuning
Verdiep je in de materie en kijk wat je als OR met deze arbeidsvoorwaarde kunt doen. De praktijk laat zien dat ondernemingsraden een betere onderhandelingspositie hebben en goede afspraken kunnen maken over de pensioenregeling als zij ondersteund worden door een deskundige adviseur. Deze kan de pensioeninformatie vertalen en advies geven over mogelijkheden die de regeling soms net iets beter maken.
Geschreven door Drs. Geertrude van Amerongen en Joan Janssens, organisatieadviseurs SBI Formaat
