Contact met de kleilaag

OR en arbeidsvoorwaarden: spelen met macht

18 september 2019 / Camiel Schols

Blogserie: Wijsheid van de werkvloer – Contact met de kleilaag

De wijsheid van de werkvloer ophalen, en goed gebruiken. Dat is de kunst bij vernieuwing van de medezeggenschap. Vandaag ga ik in op de rol van het management.

Kent u dat, een kleilaag? Voor managers vind ik het een beledigende vergelijking. Alsof het aan hen ligt dat vernieuwing stagneert. Ook Mathieu Weggeman neemt het management op de hak. Tongue in cheek stelt hij dat de belangrijkste rol van het management ligt in het vormen van een hitteschild. Een hitteschild dat de medewerkers moet beschermen tegen de onzin die vanuit de top over hen wordt uitgestort (‘Leidinggeven aan professionals? Niet doen!’, 2007).

Ook van OR’en hoor ik wel eens klachten over het functioneren van managers. Doorgaans leggen ze die neer bij hun bestuurder in de verwachting dat die er iets aan doet. Vaak valt dat tegen, althans in de ogen van de OR. Waarom zoeken OR en management elkaar niet vaker op? Is het omdat de WOR vooral het contact tussen OR en bestuurder regelt? Of speelt over en weer de angst voor afwijzing?

Ik denk dat een OR die afstand houdt van het management kansen laat liggen. Managers spelen een sleutelrol. Zowel bij de uitvoering van het beleid als bij het creëerden van een gezonde werkomgeving. Ook de ontwikkeling van participatie kan niet zonder de inzet van het management. En inderdaad, het is voor managers vaak lastig om alle belangen te dienen. En daardoor doen ze het zelden voor iedereen goed. Klachten over het management zitten ingebakken in hun functie. En juist daarom denk ik dat de OR meer bereikt met een ondersteunende houding naar de managers dan met een oordelende houding vanuit afstand.

Wellicht helpt het om te bedenken dat de OR werkt voor de gehele organisatie. En ook de managers horen bij de achterban. Ik raad daarom elke OR aan om te investeren in het contact met het management. Daarbij zijn drempels te slechten. De belangrijkste zit wellicht in de beeldvorming over en weer: Als de OR zich beperkt tot het overleg met de bestuurder, werkt dit in de hand dat meer over, dan met het management wordt gesproken. Tegelijk verdiepen veel managers zich te weinig in de rol van de OR. Ze laten het ‘gedoe met de OR’ graag aan hun directie over.

Managers en OR’en die de banden willen versterken, doen er goed aan hun netwerkvaardigheden op te poetsen: Persoonlijk contact zoeken, belangstelling tonen en nog even niks verlangen. Voor de OR is een mooie eerste stap om elke vergadering een manager uit te nodigen. Drie vragen zijn voldoende: Wat is je grootste uitdaging? Wat verwacht je daarbij van je mensen? En hoe kunnen wij je helpen?

Drie tips om mee af te sluiten

Ga ervan uit dat elke collega het beste voorheeft met de organisatie
Kweek goodwill bij het management voor de positieve bedoelingen van de OR
Ga discreet om met wat een manager je vertelt. Spreek met hem af wat de OR met de bestuurder deelt.

Geschreven door trainer/adviseur Camiel Schols