Blog

Helaas zijn er nog steeds te veel medewerkers die arbeidsgerelateerde gezondheidsschade oplopen. Deze schade kan veroorzaakt worden door een ongeval, maar ook door een ziekte veroorzaakt door het werk. Veel van deze schade is te voorkomen. Ken jij de risico’s van je werk? Hoe brengt jouw organisatie deze risico’s in beeld?

Breng met de RI&E de risico’s in  beeld

De Arbowet verplicht organisaties om een preventief beleid te voeren. Dit houdt in dat een organisatie de risico’s op het gebied van Veiligheid, Gezondheid en Psychosociale arbeidsbelasting zoveel mogelijk moet voorkomen dan wel verminderen. Om deze risico’s in beeld te brengen, verplicht de Arbowet elke organisatie om een risico-inventarisatie en -evaluatie op te stellen (RI&E). Hieraan gekoppeld moet een Plan van aanpak (PvA) worden opgesteld dat naast maatregelen, om de risico’s zoveel mogelijk bij de bron aan te pakken, ook termijnen bevat. De RI&E vormt de basis van het arbobeleid omdat op basis van deze risico’s beleidskeuzes gemaakt kunnen worden. Daarmee is de RI&E een belangrijk instrument.

Gelukkig zien steeds meer organisaties het belang van de RI&E in. Meer dan de helft van de organisaties in Nederland heeft een RI&E. Dat is fijn, want enkele jaren geleden was dit nog beduidend minder. De kwaliteit van de RI&E laat helaas vaak nog wel te wensen over.

Waar moet een RI&E aan voldoen?

Een RI&E moet actueel zijn. Dit houdt in dat de actuele situatie van de organisatie terug te vinden moet zijn in de RI&E. Verandert er iets in je organisatie, bijvoorbeeld een nieuwe machine of een nieuw werkwijze? Deze kunnen nieuwe Arborisico’s met zich meebrengen en moeten dan ook in de RI&E worden opgenomen.

Naast de actuele situatie, moet de RI&E volledig zijn. Dit houdt in dat alle risico’s op het gebied van Veiligheid, Gezondheid en Psychosociale Arbeidsbelasting in de RI&E opgenomen moeten zijn. Niet alleen operationele risico’s, maar ook beleidsrisco’s moeten meegenomen worden.

Het klinkt heel logisch, maar de RI&E moet daarnaast ook een betrouwbaar beeld geven. Van belang hierbij is dat de risico’s op een juiste manier worden onderzocht en inzichten van medewerkers, de preventiemedewerker, de bedrijfsarts en eventueel geconsulteerde arboprofessionals ook worden meegenomen.

De opzet van het onderzoek is van belang om tot een goede RI&E te komen. Een gedegen methode zorgt ervoor dat alle risico’s uit het onderzoek naar voren komen. Vervolgens wordt berekend hoe zwaar deze risico’s zijn (evaluatie van de risico’s). In het Plan van aanpak worden afspraken gemaakt hoe deze risico’s weg te nemen of te verminderen.

Voorbereidingstraject

Zoals aangegeven is het voorbereidingstraject van belang. Er moeten juiste keuzes worden gemaakt zodat alle risico’s in beeld komen, een gedegen onderzoeksopzet. Keuzes waaraan gedacht kan worden zijn bijvoorbeeld:

• Wie gaat het onderzoek uitvoeren? Wordt dit onderzoek door een intern of extern partij gedaan?
• Hoe worden medewerkers betrokken? Wordt er bijvoorbeeld een RI&E projectteam opgezet of krijgen teams zelf hierbij een rol?
• Hoe worden medewerkers geïnformeerd?
• Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd? Denk hierbij aan een rondgang, interviews, enquêtes, documentonderzoek e.d..
• Wanneer wordt het onderzoek uitgevoerd?
• Wordt er gekozen voor een organisatie brede RI&E of wordt er gekozen voor deel RI&E’s?
• Globale RI&E of verdiepende RI&E?
• Wie gaat de RI&E toetsen (of welke deskundige)?

Instemmingsrecht

De OR heeft instemmingsrecht bij de opzet van het onderzoek. Hierdoor kan de OR invloed uitoefenen op het onderzoek, wat mij betreft een van de belangrijkste momenten voor een OR bij de betrokkenheid van de RI&E. Vervolgens heeft de OR ook instemmingsrecht op het Plan van aanpak. Door invloed uit te oefenen op het onderzoek en het Plan van aanpak, kan de OR ook invloed uitoefenen op het arbobeleid binnen de organisatie.

De RI&E vormt de basis voor een zo goed mogelijk arbobeleid. Een goede RI&E met een Plan van aanpak is dan ook van belang om aan de slag te gaan met de arborisico’s. Voor een OR een belangrijk middel om ervoor te zorgen dat medewerkers veilig, gezond en prettig kunnen werken.

Geschreven door Wendy Roescher, trainer & adviseur expertiseteam Arbeid & Gezondheid SBI Formaat.