Blog

Onbetaalbare zorg

Onbetaalbare zorg
09 oktober 2024 / Coby Franken , Maayke Somers

De urgentie van mantelzorg: waarom werkgevers ruimhartiger moeten zijn

De zorgsector staat onder druk. In de afgelopen jaren hebben zorgorganisaties alles op alles gezet om personeel te behouden, nieuwe medewerkers aan te trekken en het maximale uit hun teams te halen. Toch is er een harde realiteit die steeds duidelijker wordt: met steeds minder zorgprofessionals moet er steeds meer zorg worden verleend. Een bekende ontwikkeling: de vergrijzing neemt toe, mensen worden ouder en blijven langer thuis wonen, maar het aantal zorgverleners groeit niet mee.

De zorg wordt onbetaalbaar, en als vanzelfsprekend verschuift een deel van deze verantwoordelijkheid naar onbetaalde en ook onbetaalbare familieleden, vrienden en naasten—de mantelzorgers.

Onbetaalbare zorgMaar denk ook eens aan de broer met een beperking. Voor een noodzakelijke operatie moet het vervoer naar een ziekenhuis ver weg opgepakt worden door broers en zussen: “Dus één van ons zal 2 dagen vrij moeten nemen”. Jammer van je vakantiedagen. Of kan het ook anders?

Zo zijn er talloze voorbeelden die waarschijnlijk veel mensen in hun dagelijkse omgeving kennen. Opa en oma passen 1 dag per week op de kinderen maar oma is laatst gevallen en de komende weken niet zo mobiel. Dubbele drukte dus: oma heeft hulp nodig en waar worden de kinderen opgevangen?

Mantelzorgers: de stille kracht achter de zorg

Mantelzorgers vallen vaak niet op, maar hun bijdrage is enorm belangrijk. Ze zorgen voor hun naasten, bieden dagelijkse hulp en nemen soms zelfs zware zorgtaken op zich. Dit combineren ze vaak met hun werk, wat voor stress en overbelasting kan zorgen. Voor ons, trainers die werken met ondernemingsraden en medewerkers die mantelzorger zijn, is het essentieel om de urgentie van deze situatie onder de aandacht te brengen.

De groeiende uitdaging: meer zorg met minder mensen

Met minder handen aan het bed en steeds meer zorgbehoevenden, groeit de rol van mantelzorgers onvermijdelijk. Waar zorginstellingen niet kunnen voldoen aan de vraag, vullen mantelzorgers de gaten op. Dit betekent dat steeds meer medewerkers in de knel kunnen komen: aan de ene kant hun betaalde baan en de verwachtingen van hun werkgever, aan de andere kant hun onbetaalbare verantwoordelijkheid als mantelzorger. Dit zorgt voor spanning, wat negatieve gevolgen kan hebben voor zowel de mantelzorger als de werkgever.

De Wet arbeid en zorg (WAZO) biedt werknemers verschillende vormen van zorgverlof, zoals kortdurend en langdurend zorgverlof. Kortdurend zorgverlof wordt gedeeltelijk doorbetaald (70% van het loon), terwijl langdurend zorgverlof onbetaald is. Veel cao’s bieden echter betere voorwaarden. Zo wordt in veel sectoren, zoals de zorg, onderwijs en gemeenten, tijdens kortdurend zorgverlof 100% van het loon doorbetaald. Ook kunnen cao’s extra verlofuren, meer flexibiliteit of uitgebreidere zorgkringen bieden. Het is dus essentieel om per sector of bedrijf de cao te raadplegen voor de exacte rechten en mogelijkheden rondom zorgverlof.

Ruimhartig beleid: een win-win voor werkgevers en werknemers

Bewustwording onder werkgevers is cruciaal. Als organisatie kun je niet langer wegkijken van het feit dat steeds meer medewerkers mantelzorger zijn. Door een ruimhartig en flexibel mantelzorgbeleid te hanteren, kunnen werkgevers hun werknemers ondersteunen in deze dubbele taak. Denk aan flexibele werktijden, thuiswerkmogelijkheden of een verlofregeling speciaal voor mantelzorgers. Deze maatregelen helpen niet alleen de mantelzorgers, maar voorkomen ook dat medewerkers uitvallen door stress of overbelasting, wat op de lange termijn ook voordelig is voor de organisatie zelf.

Een oproep tot actie

Werkgevers staan voor de uitdaging om ruimte te creëren voor werknemers die onbetaalbare zorg leveren. Bij SBI Formaat bieden wij deskundigheid aan ondernemingsraden en kunnen wij een sleutelrol spelen in het gesprek over mantelzorg en de noodzaak om ruimhartig beleid op de agenda te zetten. Bij Odyssee Training & Advies bieden we die deskundigheid aan medewerkers en HR professionals die dit onderwerp serieus nemen. Laten we erkennen dat zonder mantelzorgers ons zorgsysteem zou instorten, en dat hun inzet een structurele steun verdient, zowel thuis als op het werk.

De zorg wordt onbetaalbaar, waardoor het des te belangrijker is dat organisaties aandacht besteden aan mantelzorgers—de onmisbare en onbetaalbare schakels in de zorg voor elkaar.

SBI Formaat Coby Franken

Geschreven door Coby Franken (trainer & adviseur
SBI Formaat)
en Maayke Somers (trainer Odyssee Training & Advies)
Maayke Somers

 

 

 

Deel dit bericht